-Abd Alaziz, B. (2011). manahij albahth al'iielamii: al'usul alnazariat wamaharat altatbiqi, (alqahirata: Dar Alkitaab Alhadithi) 201.
-Abd Alrahman, N. (2014). aldustur almisriu aljadid wahuriyat altaebira: dirasat aistitlaeiat ean waqie wamustaqbal altilfizyun almisrii, almutamar aleilmiu alduwaliu aleishrin likuliyat al'iielam jamieat alqahira "mustaqbal al'iielam almisrii fi zili dustur 2014", (jamieat Alqahira: kuliyat Al'iielam).
-Abd Alwahaab, R., Abdel Razek, H. (2017). mustaqbal sahafat albayanat fi misr khilal aleaqdayn alqadimayn "2017-2037", almajalat alearabiat libuhuth Al'iielam walaitisali, (jamieat Al'ahram Alkanadiati,) 19, 120-137.
-Abdel Hai, W. (2007). manahij aldirasat almustaqbaliat watatbiqatuha fi alealam alearabii, ta1, (Abu Zabi: markaz al'iimarat lildirasat walbuhuth Alastiratijiati,) 19:116.
-Abu Alhasan, S. (2012). mustaqbal huriyat alsahafat fi masra: dirasat aistishrafiat lileawamil almuathirat hataa eam 2026, risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat janub Alwadi: kuliyat Aladab, qism Al'iielami,) 3.
-Abu Alhasan, S. (2018). aleawamil almuathirat ealaa mustaqbal huriyat alsahafat fi masra: dirasat aistishrafiatan hataa eam 2027, almutamar aleilmii althaalith "nahw 'ajandat mustaqbaliat libuhuth al'iielami- 'iishkaliaat altahawul min alnamatiat 'iilaa altajdid wal'iibdaei", (jamieat Alshuruq).
-Al Zowaimil, M., (2016). After the Arab Spring: An Analysis of the Future of Journalism in the Middle East, Master Thesis, Auckland University of Technology, New Zealand.
-Al-Arouri, M. (2019). miqyas huriyat alsahafat fi filastin 2018, almarkaz Alfilastiniu liltanmiat walhuriyaat Al'iielamiati, Ramallah.
-Alhindawi, A. (2017). wakhrun, aistishraf almustaqbal wasinaeatihu- ma qabl altakhtit alastratijii... aistiedad dhaki, ta1, (al'iimarat alearabiat almutahidati: Alqandil liltibaeat walnashr waltawzie) 24.
-Ali, S. (2017). tathir altawajuh nahw eawlamat wasayil al'iielam ealaa mustaqbal al'ada' almihnii lilsahafat alearabiat alduwaliat - dirasat lisinariwhat altatawur almustaqbalii 2012-2032, risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alqahirat: kuliyat Al'iielam).
-Aljasheami, N. (2017). dirasat aistishraf almustaqbal wadawruha fi daem aitikhadh alqarar bidawlat al'iimarat alearabiat almutahidati- dirasat maydaniatan, (Alshaarqa: markaz buhuth shurtat Alshaariqa) 76-98.
-Almarkaz Alfilastiniu liltanmiat walhuriyaat Al'iielamiati (2021). miqyas huriyat alsahafat fi Filastin: 2020, almiqyas alsanawii althaalithi.
-Almuneam, Y. (2020). aistishraf mustaqbal al'iielam almaryiyi almuajah liltifl eabr alqanawat alfadayiyat almisriat fi daw' kutayib almaeayir al'iielamia "kud almuhtawaa al'iielamii almuajah liltifli", majalat albuhuth al'iielamiati, (jamieat al'azhar: kuliyat Al'iielama) 54(6), 4196:4250.
-Almuzuighi, A. (2017). mustaqbal wasayil al'iielam alliybiat fi daw' altahadiyat al'amniat waltahawulat alsiyasiat 2014-2020, risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira, kuliyat Al'iielami).
-Alnueayri, M. (2009). 'asas dirasat almustaqbal fi almanzur al'iislami, ta1, (dimashqa: Dar Alfikr) 31.
-Altaahir, A. (2020). aitijahat al'iielamiiyn fi dual majlis altaeawun nahw mustaqbal aleamal alsahafii, almajalat alduwaliat lilaitisal alaijtimaeii, m 7, e 3, (jamieat Abd Alhamid bin badis- mustaghanimi, 2020).
-Amer, T. (2006). aldirasat almustaqbaliat mafhumuha 'asalibiha 'ahdafuha, ta1, (alqahirata: dar alsahab lilnashr waltawzie,) 30.
-Andres, H., Luis P., (2014) Blog Del Marco and the Future of Citizen Journalism, Culture & Society, vol. 15, no. 2., p.81.
-Auman, C., (2016). An appraisal analysis of British, French, and Belgian National press Future and Development and the Role of Journalists, Master Thesis, University of Gent, Belgium.
-Bell, W., (1997) Futures studies comes of age: where are we now and where are we going, The Nordic regional world future studies Federation Symposium, p.7.
-Borjeson, le., (2006). Scenario Types and techniques: towards a user's guide, Futures, Vol., 38, pp. 723- 739, p. 726.
-Bougara, H. (2004). alaistishraf fi alealaqat alduwliati: muqarabat manhajiata, majalat aleulum al'iinsaniati, jamieat Aljazayir, 21, 194.
-Dean, J. J.)2016(. Toward A Development for Current State and Future of Journalism: Understanding the Relationship Between Newspaper Reporter and National Journalism Development in The Age of Media Booming, PhD Thesis, University of Oregon: USA.
-Felih, F., Al-Zaki, A. (2003). aldirasat almustaqbalia (manzur tirbui), (eaman: Dar Almasira) 60.
-FLORES C., (2019). Media and Democracy: The past, present and the future of press freedom in Chile. Master Thesis, Hacettepe University Graduate School of Social Sciences, Ankara.
-Ghali, M. (2007). aitijahat alnukhab alsahafiat almisriat nahw mustaqbal sinaeat alsahafat fi misr khilal aleaqd (2004- 2014), risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat Al'iielami) 56.
-Ghudi, M. (2007). qays alhamami, alaistishraf aliastiratiji: almashakil walmanahiji, kuras libsur, alkuraas raqm 20, baris, mukhbir albahth fi alaistishraf walastiratijiaat waltanzimi, 24.
-Giacomo S., (2011), social T.V: The future of television in the internet Age, Master Thesis, Massacthusette of techonology.
-Godet, M., & Durance, Ph., (2010). Scenario building: uses and abuses, Technological Forecasting & Social Chang, Vol. 77, No. 9, p.1488.
-Jabri, S. (2013). bina' alsiynaryuhat altakhtitiat fi aldirasat altanzimiati- halat dirasiatun: dimashqa, risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat dimashqa: kuliyat alhandasat almiemariati, qism altakhtit walbiyati) 14.
-Joule, E. (2013) tarjamat muhamad alearabi, aldirasat almustaqbaliat fi Masr: al'iitar, al'amthilata, alruwua, (maktabat Al'iiskandaria: wahdat aldirasat almustaqbaliati) 22.
-Khibrishi, K. (2016). mustaqbal al'iidhaeat almahaliyat alliybiat fi zili almutaghayirat alsiyasiat waltaqniati: dirasat tatbiqiatun, dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alminya: kuliyat Aladab, qism Al'iielam).
-Kotb, S. (2005). aleawamil almuathirat ealaa mustaqbal alsahafat alhizbiat fi misr, risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira: kuliyat Al'iielami.
-Kurnbish, E. (2007). alastishrafi- manahij aistikshaf almustaqbali, tarjamat hasan alsharif, ta1, (Beirut: Aldaar alearabiat lileulumi) 155.
-Mabruk, S. (2011). manahij watiqniaat aldirasat almustaqbaliat watatbiqatiha fi altakhtiti, almajalat aljazayiriat lil'amn waltanmiati, m 4, e 2, (aljazayar: jamieat Om Albawaqi) 201-203
-Maraq, A. (2018). aitijahat alnukhbat nahw mustaqbal alealaqat aleamat fi misr khilal aleaqd alqadim (2015_ 2025) _ dirasat aistishrafiati, risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Suhaj: kuliyat Aladab, qism Al'iielam).
-Mazahara, M. (2011). buhuth al'iielami- al'usus walmabadii, ta1, (Amman: Dar kunuz Almaerifa) 109.
-Mikawi, H. (2006). 'akhlaqiaat aleamal al'iielamii: dirasat muqaranati, ta4, (alqahirati: Aldaar Almisriat Allubnaniati) 215.
-Miroshnichenko, A., (2020). AI to Bypass Creativity. Will Robots Replace Journalists? The Answer Is Yes, Information, Switzerland 9, (7), doi:10.3390/info9070183.
-Muhamadin, A. (2019). mustaqbal alealaqat aleamat al'iiliktruniat fi almuasasat alhukumiat waineikasatiha ealaa al'ada' almihnii walaitisalii khilal aleaqd (2016- 2026), risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Suhaj: kuliyat Aladab, qism Al'iielam).
-Muhamed, A. (2019). mustaqbal al'iielam altaqlidii fi zili faeaaliat al'iielam aljadidi, majalat jamieat Al'azhar, silsilat aleulum al'iinsaniati, (jamieat Al'azhar: eimadat albahth aleilmi,) 1(21), 219:234.
-Munbiral, T., Klein, J. (2011) wajak klin, mawsueat aliastiratijiati, ta1, tarjamat Ali Mahmud Miqlid, (Beirut: Almuasasat Ajamieiat lildirasat walnashr waltawziei) 161.
-Najadat, A. (2009). mustaqbal alsuhuf alwaraqiat al'urduniyat fi muajahat alsuhuf al'iiliktruniat fi zili thawrat almaelumat walmaerifati, almajalat al'urduniyat lileulum alaijtimaeiati, (aljamieat al'urduniyati: eimadat albahth aleilmii wadaman aljawdati), 2(2), 169: 190.
-Odeh, G. (2014). al'iielam alfilastiniu alrasmiu wahuriyat altaebira, almarkaz Alfilastini liltanmiat walhuriyaat al'iielamiati, 17.
-Tamaa, G., Hafez. S. (2016). aldirasat almustaqbaliat watahadiyat aleasra: eard tahliliun wanaqdi, ta1, (dimashqa: Aar Talas lildirasat waltarjamat walnashr walmaehad alearabii liltakhtiti) 2.
-Timothy Mack, (2001). The Subtle Art of Scenario Building, Futures Research Quarterly, Vol.17.No 2, p98.
-Valaskakis, K., (2010), Notes on relativity in future studies, Technological Forecasting & Social Chang, p. 1467
-Wendell, B., (2003). Foundations of Futures Studies, Transaction Publishers, New Jersey, p123.
-Zahir, D. (2004). muqadimat fi aldirasat almustaqbaliati- mafahimi- 'asaliba- tiqniaati, (Alqahira: markaz alkitab lilnashri, almarkaz Alearabi liltaelim waltanmiati) 113-115.