المعالجة الصحفية لوثيقة الأخوة الإنسانية في المواقع الإلکترونية- دراسة تحليلية

المؤلف

مدرس في قسم الصحافة بکلية الإعلام، جامعة سيناء.

المستخلص

سعت هذه الدراسة إلى رصد وتوصيف وتحليل أهم القضايا التي تم توظيفها في معالجة وثيقة الأخوة الإنسانية، الکشف عن الأطراف والقوى الفاعلة التي وردت في المواد الصحفية محل الدراسة، والأدوار التي تنسب لها في مواقع الدراسة، واعتمدت على منهج المسح باستخدام أداة تحليل المضمون، وتمثلت عينة الدراسة في عينة عمدية من خلال المسح الشامل في المواقع الإلکترونية الدولية والعربية وهي، (الاتحاد الإماراتية- اليوم السابع- روسيا اليوم)، خلال الفترة من 4 فبراير 2019 حتى ديسمبر 2020، وتوصلت الدراسة إلى:
- اهتمام مواقع الدراسة بالوثيقة وبداية توقيعها ومبادئها، وکل فعاليتها، وذلک نظرًا للاهتمام الدبلوماسي والديني رفيع المستوى الذي حظيت به تلک الوثيقة من جانب الإمارات ومصر وترحيب العالم کله بها، اتضح من معالجة المواقع الإلکترونية لوثيقة الأخوة الإنسانية ظهور عدد من القيم الرئيسة التي سيطرت على التغطية الصحفية لوثيقة الأخوة الإنسانية ومنها، نشر السلام والتعايش المشترک، بناء جسور التواصل والتآلف والمحبة بين الشعوب، حيث اعتبر موقع "الاتحاد الإماراتية" أن الوثيقة جاءت إعلانًا مشترکًا عن النيات الصالحة ليتوحد الجميع، والعمل معًا من أجل أن تعيش الأجيال القادمة في أجواء من الثقافة والاحترام المتبادل والعيش المشترک، کما وصف موقع "روسيا اليوم" توقيع وثيقة الأخوة الإنسانية أنه حدثًا إنسانيًا تاريخيًا عميق المغزى، يحمل رسالة سلام ومحبة وإخاء إلى العالم بأسره، وأن الوثيقة تحث کافة الشعوب على التسامي بالقيم البشرية ونبذ التعصب والکراهية، وأن الخطاب الإعلامي للمواقع الإلکترونية (الاتحاد الإماراتية- اليوم السابع- روسيا اليوم)، إزاء وثيقة الأخوة الإنسانية جاء معتمدًا على أقوال وتصريحات المسئولين، وعرض أکثر من وجهة نظر.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


 
2--Al-Azraq, N. (2020). taghtiat almawdueat alsihiyat fi alsahafat almisriat bayn alailtizam bialmasyuwliat alaijtimaeiat wazuruf alwaqie alsahfii, dirasat li'iishkaliaat wadawabit aitikhadh alqarar kama yaraha alqayim bialaitisali, majalat albihwth al'iielamiati, kuliyat al'iielami, jamieat al'azhari, 55(3).
3-Attia, B. (2019). almasyuwliat alaijtimaeiat luasayil al'iielam fi rusim surat aljamaeat alearqiat bimsr: dirasat tatbiqiat ealaa aljumhur almisrii waljamaeat alearqiati, almajalat almisriat libihawth al'iielami, 69.
4-Sobeih, Y. (2019). almasyuwliat alaijtimaeiat wal'akhlaqiat lisahafat almuatin eabr al'iielam alraqmi: dirasatan halatan lilqayimin bialaitisal fi qism sahafat almuatin bimawqie alyawm alsaabiei, almajalat almisriat libihawth alaitisal wal'iielami, jamieat al'ahram alkandiat.26
5-Al-Kanani, A. (2019). ( dawr al'iielam aljadid fi taeziz almasyuwliat alaijtimaeiat ladaa tullab aljamieat alsaeudiati, jamieat nayif alearabiat lileulum al'amniati- alsewdyt- alriyadi, risalat dukturah,.
6- Farag, M. (2017). alaitijahat alhadithat fi 'iitar almasyuwliat alaijtimaeiat lil'iielami, almajalat alearabiat libihawth al'iielam walaitisali, 16.
7- . Saldana M., Sylvie, G. & McGregor. S.C. (2016). Journal –ism-Business tension in swedish news room decision-making, Journal of Media Ethics, 31(2), 100-115.
8-Albiani, Y. (2017). almasyuwliat alaijtimaeiat walmahniat luasayil al'iielam alearabiat fi tahsin alshabab min altataruf waleanfa: aleiraq nmwdhjana, jamieat alzurqa'i, kuliyat alsahafat wal'iielami, almutamar al'iielamiu alduwli, al'iielam bayn khitab alkirahiat wal'amn alfikrii.
9-Shahin, H. (2015). almasyuwliat alaijtimaeiat wal'amniat luasayil al'iielam fi tanawul qadaya al'iirhab - dirasatan tatbiqiatan ealaa aljumhur walsafwat al'iielamiat wal'amniati, kuliyat aladabi, jamieat eayan shams.
10-Folker, H.& charu, u. 2014 (Development Journalism in politically unstable democracirs: Paper presented at the international communication Association may,s Sattle,s USA.
11-Russell, F. M. (2014) “Journalistic Values, a Concept Explication: Personal and Professional Norms, Entrepreneurship, and Media Innovation ,” Paper Presented at the annual meeting of the Association for Education in Journalism and Mass Communication , Aug 06, Montreal, Quebec, Canada.
12-Othman, S. (2012). muealajat almawaqie al'iiliktruniat aldiyniat limafhum aldawlat almadaniat - dirasatan tahliliatan ealaa mawqiei 'iikhwan 'uwnlayn wal'aqbat mutahadun, almajalat almisriat libihawth al'iielami, jamieat alqahirat, kuliyat al'iielam, eadad khasi.
13-Daghir, M. (2012). muealajat alsuhuf alearabiat liqim altasamuh wanashr thaqafat altawasul mae alakhari, dirasat tahliliat fi alfatrat min 2011 'iilaa 2012, majalat albihwth al'iielamiati, kuliyat al'iielami, jamieat al'azhari, 38.
15-Atia, A. (2020). khitab aleaysh almushtarak fi zili 'iiradat alhimnt: dirasat mqarnt bayn bayan "dd mueadat alssamiat aljadida " w "wthyqt al'ukhuat al'iinsania", 'awraq falisafiat, 62, 428-409.
16-Elia, B. (2019). wathiqa " al'ukhuat al'iinsaniatu" watunahi " sirae alhadarati", almustaqbal alearabii, markaz dirasat alwahdat alearabiat,, 490(42), 151- 137.
17-Hossam El-Din, M. (2003). almasyuwliat alaijtimaeiatu, alqahirata, aldaar almisriat allubnaniatu,13.
18-Hijab, M. (2004) almaejam al'iielamiu, alqahirat, dar alfajr lilnashr waltawziei, 488.
19- Hijab, M. (2010). nazariaat alaitisali, (alqahirat, dar alfajr lilnashr waltawzie).
20-Mustafa, H. (2000). dawr al'iielam fi al'azamat alduwaliati: dirasat halat lil'iidarat al'iielamiat liharb alkhaliji, alqahirati, markaz almahrusat lilbihawth waltadrib walnushri,.
21 .Denis Mc Quail, Mass Communication Theory, An Introduction London, Sage Publication, 1994, p 125.
Stanley J. baran & Dennis K. Davis, Mass Communication Theary: Foundations, ferment, and future “Wadsworth in Mass Communication and Journalism”, (wadsworth , Cengagc Learning, 2010), pp. 114-116.
22-Abdel Ghaffar, A. (2003). 'abead almasyuwliat alaijtimaeiat lilqanawat alfadayiyat almisriat alkhasati, almutamar aleilmii alsanawii alttasie "akhilaqiaat al'iielam bayn alnazariat waltatbiqi, kuliyat al'iielam, jamieat alqahirat, 3.
25- Al Kaabi, A. (2019) 'abu zabi.. al'ukhuat al'iinsaniat, 16 sibtambar. https://www.alittihad.ae/wejhatarticle/103664/-أبوظبي-«الأخوة-الإنسانية
26- Al'ukhuat al'iinsaniat altariq lil'amn walsilm alduwaliiyna. (2020). markaz tryndz lilbihawth walaistisharat, 62
27 - https://www.alittihad.ae/article/49082/2019/%D8%B4%D9%8A%D8%AE--
28 -Al'umam almutahidat tatabanay almubadarat almisriat li'iielan al 4 min fibrayir, 21 disambir 2020.
https://arabic.rt.com/middle_east/1185514-الأمم-المتحدة-تعتمد-القرار-المصري-إعلان-4-فبراير-يوما-عالميا-للأخوة
29-Al'anaba 'iirmia: juhud al'imam al'akbar fi 'iitlaq wathiqat al'ukhuat al'iinsaniati, 1 fibrayir 2020.https://www.youm7.com/story/2020/2/1/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%A8%D8%A7-
30-Amin albihwth al'iislamiat. (2019). wathiqat al'ukhuat 'ashamat fi nashr alfahimi alsahih lil'adyani, 15 disambi, mawqie alyawm alsaabie.
https://www.youm7.com/story/2019/12/15/أمين-البحوث-الإسلامية-وثيقة-الأخوة-أسهمت-فى-نشر-الفهم-الصحيح
31-Rayiys jamieat al'azhir. (2019). wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat tueadu nmwdhjana liltasamuh bayn qadat al'adyani, 9 disambir. https://www.youm7.com/story/2019/12/9/رئيس-جامعة-الأزهر-وثيقة-الأخوة-الإنسانية-تعد-نموذجا-للتسامح-بي
32- Amin, E. (2019). wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat fi muajahat al'iirhab, 26 'abril. https://www.alittihad.ae//wejhatarticle/102099/%d9%88%d8%ab%d9%8a%d9%82%d8%a9-%ca9-
33-Al Qubaisi, A. (2019). tadeu barlamanat alealam 'iilaa tabaniy wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat, 27 fabrayir. https://www.alittihad.ae/article/12897/2019/%D8%A3%D9%85%D9%84-
34-wathiqat alkhamsina. (2019). markaz al'iimarat lildirasat walbihwth alaistiratijiat, 12 yanayir https://www.alittihad.ae//wejhatarticle/101058/-%c2%ab%d9%88%d8%ab%d9%8a%d9%82%d8%a9
35-Mudir almarkaz alkathuliki lildirasat wal'iielam fi al'urdun, 26 'uktubar 2019.
https://www.alittihad.ae/article/62807/2019/%D9%85%D8%AF%D9%8A%D8%B1
36-Corner, F. aiktishaf alakhiri, tarjamat eizi aldiyn eanayat . https://www.alittihad.ae/article/60742/2019/%D8%A7%D9%83%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D9%811
37-Alamudee, A. (2020). al'ukhuat al'iinsaniat, 28 disambir. https://www.alittihad.ae/editorial/4137521/-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D9%88%D8%A9-
39-Aleulya lil'ukhuat al'iinsaniat tadeu 'iilaa tansiq juhud aleamal al'iinsanii, 22 yuliu 2020.
https://www.alittihad.ae/news/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA/4111745/-
40-shaykh al'azhar. (2020). 'aham 'asbab 'azmat alealam alyawm bsbb taghib aldamir al'iinsani, 22 mayu.
https://www.youm7.com/story/2020/5/22/شيخ-الأزهر-أهم-أسباب-أزمة-العالم-اليوم-بسبب-تغيب-الضمير
42- Mawqie alaitihad al'iimaratiat. (2017). altasamuh manhaj dayim, , 17 disambir. https://www.alittihad.ae/article/7833/2019/%C2%AB%D8%A5%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86-%
43-shaykh al'azhar wababa alfatikan yuaqiean wathiqat alsalam waltaeayush bayn al'adyan, 4 fibrayir 2019.
46-. ttps://www.youm7.com/story/2019/4/4/مکتبة-الإسکندرية-تناقش-وثيقة-الأخوة-الإنسانية-بين-الأزهر-والفاتيکان
47-kanisat alruwm alkathulik taqarar tadris wathiqat al'azhar walfatikan fi madarisiha wamaeahidiha, 23 yuniu 2019.
https://www.youm7.com/story/2019/6/23/کنيسة-الروم-الکاثوليک-تقرر-تدريس-وثيقة-الأزهر-والفاتيکان-فى-مدارسها/
48-Rayiys 'asaqifat alqustantuniati. (2020). wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat ealamat barizat fi taeziz alhiwar bayn al'adyan, 25 'uktubar. https://www.alittihad.ae/news/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A/4137423/%D 
49- Al-Sayed, R. (2020) al'azhur.. sawt aldiyn waistieadat alsakinut, 24 mayu.
https://www.alittihad.ae/opinion/3996297/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B2%D9%87%D8%B1---% -
50-Shaykh al'azhira: wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat tawq najat li'azamaat al'iinsan almaeasiri, 18 fibrayir 2020.https://www.youm7.com/story/2020/2/17/%D8%B4%D9%8A%D8%AE-
51-Safir banama yashid biwathiqat al'ukhuat al'iinsaniat fi nashr altasamuh walsalam alealamii, 11 disambir 2019. http://www.youm7.com/story/2019/12/11.
52-almaahid al'azharia tukhasas alhisat al'uwlaa bialtiyrim alththani liltaerif biwathiqat al'ukhuat al'iinsaniati, 7 fibrayir 2019.https://www.youm7.com/story/2019/2/7/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%87%D8%AF
53-Marsad al'azhar yakhtatim faealiatuh hawl wathiqat al'ukhuat al'iinsaniati, mawqie alyawm alsaabiei, 6 disambir 2020. http://www.youm7.com/story/2020/12/6
55- Bayt aleayilat almasrii, al'iimarat rayidat al'ukhuat al'iinsaniat, 15 mayu 2020. https://www.alittihad.ae/news/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7.
58-Al'iimarat ramz fi taeziz altaqarub walsalam bayn alshueub, 22 disambir 2019.
https://www.alittihad.ae/wejhatarticle/104738/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D9%81%D9%8A-
59- Dawr aleibaadat waltasamuh fi fada' al'ukhuat al'iinsaniat, 28 'aghustus 2019. https://www.alittihad.ae/article/56612/2019/%D8%AF%D9%88%D8%B1-
60- Al'iimarat.. watan lil'ukhuat al'iinsaniati, 6 fibrayir 2020.
https://www.alittihad.ae/article/7429/2020/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA--%D9%88%D8%B7%D9%86%D
61- Al'iimarat tadkhul mawsueat jynys bi'utul silsilat tasafih bial'aydi, mawqie alaitihad al'iimaratiat, 10 fibrayir 2020. 
62- Abdullah bin zayid yashhad alaihtifal bidhikraa tawqie "wthayqat al'ukhuat al'iinsaniat", 5 fibrayir 2020.
http://www.youm7.com/story/2020/2/5/%D8%B9%.
-Mufti lubnan yashid biwathiqat al'ukhuat al'iinsaniat alty wqqeha shaykh al'azhar walbaba farinsis, 5 fibrayir 2019, mawqie alyawm alsaabie.
63-Mofti musku, alrws yaqdirun mubadarat al'iimarati, rusia alyawm, 17 'uktubar 2019.
64- Rayiys almajlis alqilmii biwahdat almaghribiat, 26 fibrayir 2019. https://www.alittihad.ae/article/12536/2019/%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3- -
66- Albaba fransis yukarim al'amin aleama lilajnat aleulya litahqiq 'ahdaf wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat. https://www.alittihad.ae/article/58404/2019/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7-
67-shaykh al'azhira: wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat almakhraj alaman limushkilat alshrq walgharb, 18 yanayir 2020.
https://www.youm7.com/story/2020/1/18/شيخ-الأزهر-وثيقة-«الأخوة-الإنسانية»-المخرج-الآمن-لمشکلات-الشرق-والغرب
68-shaykh al'azhar muthmana risalat albaba fransis "klana 'akhuata": aimtidadana liwathiqat al'akhwati, 5 'uktubar 2020.
https://www.youm7.com/story/2020/10/5/شيخ-الأزهر-مثمنا-رسالة-البابا-فرنسيس-کلنا-إخوة-امتدادا-لوثيق
69- Muhamad bin zayid yashid biziarat albaba fransis alaistithnayiyat, 6 fibrayir 2019.
https://www.alittihad.ae/article/8003/2019/%D9%81%D9%88%D9%83%D8%B
70-Sikritir baba alfatiykana: albaba yahdi zayirih wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat, 5 fibrayir 2020.
https://www.youm7.com/story/2020/2/5/سکرتير-بابا-الفاتيکان-لـ-اليوم-السابع-البابا-يهدى-زائريه-وثيقة
71- Shaykh al'azhar wababa alfatikan yughrudan lil'ukhuat al'iinsaniat, 20 nufimbir 2020.
https://arabic.rt.com/middle_east/1175624-شيخ-الأزهر-وبابا-الفاتيکان-يغردان-للأخوة-الإنسانية
72-Muhamad bin zayid yastaqbil allajnat aleulya litahqiq 'ahdaf wathiqat al'ukhuat al'iinsaniati, fidyu, mawqie alyawm alsaabiei, 6 yanayir 2020.
73-Aleulya lil'ukhuat al'iinsaniata.. tadeu lilqada' ealaa aleunsuriat waltamyiz walkarahiati, 28 mawqie alaitihad al'iimaratiati, yuniu 2020.
74- layumahir waburta eudwaan fi aleulya lil'ukhuat al'iinsaniati, 7 fibrayir 2020.
75- Aleulya lil'ukhuat al'iinsania .. almuasasat aldiyniat tueaziz altadamun alealamia fi wajh al'azmati, 30 yuniu 2020.
https://www.alittihad.ae/news/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA/4113652/-
77- Al'iimarat tushakil lajnatan eulyaan litahqiq 'ahdaf al'ukhuat al'iinsaniat, 19 'aghustus 2019.
https://www.alittihad.ae/opinion/4114149/%D9%88%D8%AB%D9%8A%D9%82%D8%A9-%D8%A3%D8%A8%D9%88%D8%B8%D8%A8%D9%8A
78-Abu Al-Reesh, H. (2019). qasawsat: al'iimarat qadamat nmwdhjana lilrahmat walmahbat, 6 fibrayir.
https://www.alittihad.ae/article/8014/2019/%D9%82%D9%8E%D8%B3%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%A9:-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-
79- Al'amin aleamu almusaeid liljamieat alearabiati: wathiqat al'ukhuat al'iinsania "khtawat jada " limuajahat alsiraeat. 
http:// www.youm7.com/story/2020/2/3/%D8%A7%D9.
80- Al'iimarat walsaeudiat altasamuh 'uslub hayat, 15 yuniu 2019.
https://www.alittihad.ae/article/35565/2019/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9-
81- sifarat 'amrika bialfatikan. (2019). alwilayat almutahidat tadeam wathiqat al'ukhuat al'iinsaniati, mawqie alyawm alsaabiei, 21 nufimbir.
82- Shaykh al'azhira. (2020). wathiqat al'ukhuat al'iinsaniat tawq najat li'azamaat al'iinsan almaeasiri, 17 fibrayir, mawqie alyawm alsaabie.