مصداقية القنوات الفضائية العربية ووسائل التواصل الاجتماعي في تناول الأزمات الأسرية لدى الفتاة الجامعية السعودية دراسة ميدانية

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

أستاذ مساعد بقسم الإنتاج المرئى والمسموع بکلية الاتصال والإعلام - جامعة الملک عبدالعزيز

المستخلص

استهدفت الدراسة رصد أهم أبعاد مصداقية القنوات الفضائية العربية ومواقع التواصل الاجتماعي في تناول الأزمات الأسرية من وجهة نظر المبحوثات- عينة الدراسة- ومدى اعتمادهن على القنوات الفضائية العربية ومواقع التواصل الاجتماعي کمصادر معلومات عن الأزمات الأسرية، ومدى ثقتهن في هذه الوسائل.
وهذه الدراسة وصفية استندت على منهج المسح، واستخدمت نظرية الاعتماد على وسائل الإعلام، وتمثلت أداة الدراسة في استمارة استبانة؛ تم تطبيقها على عينة متاحة قوامها 400 مفردة من طالبات جامعة الملک عبد العزيز، وجامعة أم القرى، وجامعة جدة، وذلک خلال شهر نوفمبر 2020.
وتوصلت نتائج الدراسة إلى:
1-  أشارت النتائج إلى معدل التعرض المرتفع لمواقع التواصل الاجتماعي في متابعة الأزمات الأسرية، مقابل التعرض المنخفض للقنوات الفضائية في متابعة هذه الأزمات، ولعل هذه النتيجة تنبئ بتراجع الاعتماد على القنوات الفضائية لصالح الإعلام الرقمي الجديد.
2-  أشارت النتائج إلى أن معدل متابعة الاغتراب الأسري أعلى من معدل متابعة حالات الطلاق، وهذا يوضح خطورة ظاهرة الاغتراب ومدى الاهتمام بمتابعتها.
3-  أشارت النتائج إلى تقدم مواقع التواصل الاجتماعي عن القنوات الفضائية العربية في خصائص التناول الإعلامي للأزمات الأُسرية، وجاء في مقدمتها أنها «نجحت في تصوير ما يجري في الأسرة ومشکلاتها».

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


-Davood Mehrabi،et.all،News Media Credibility of the Internet and Television  European Journal of Social Sciences ، vol.11. No.1,2014.
- Howard i. Finberg, how do the issues of credibility and reliability play out in the online news environment? The poynter Institute for Media Studies,2002.Avialable at:www.poynter.org
- O ,keefe ,D.J,Persuasion:Theory and Research,Newbury Park:Ca:Sage,1990
- Rasha.A. Abdulla& others, the credibility of newspapers, television news&online news, Apaper presented to the Mass Communication&Society Division, Association for Education in Journalism&Mass Communication, Annual Convention, Miami Beach, Fla,2002.
- Salah El-Din, K. (2006). mustawayat misdaqiat wasayil al'iielam almisriat ladaa aljumhuri: dirasat kamiyat kayfiat fi 'iitar alnamozag albinayiyi lilmisdaqiati, Almajalat almisriat libuhuth Al'iielami, 26.
-Thomas j. johnson&Barbara k. keye, Using is believing: The influence of reliance on the the credibility of online political information among politically, Journalism&Mass Communication Quarterly،vol.77،No.4,2000
- Tsfati, y, Online News Exposure and Trust in the Mainstresm Media: Exploring Possible Associations،American Behavioral Scientist,54،2010
-Vecchio et.all, Managing Corporate Reputation in the Blogosphere: The Case of Dell Computer, Corporate Reputation Review, vol.14. No.2,2011.
- Wolfgang Schweiger, Media credibility experience or image: A survey on the credibility of the world web in Germany in comparison to other media, European Journal of Communication, vol.15،No.1,2000
- Abd Aleazim, A. (2006). misdaqiat masadir al'akhbar bayn aljumhur al'iimarati: dirasat muqaranat bayn alwasayil altaqlidiat walhadithati, almajalat Almisria libuhuth alraay Aleam, 2.
- Limujad, S. (2013). al'iielam wa'iidarat al'azmati, "al'iielam al'amrikiu anmwdhjana", ta1(al'urdun: dar Osamat lilnashr waltuwziei).
-Abd Aleaziza, M. (2017). misdaqiat 'iielam almuatin eabr mawaqie altawasul alaijtimaeii walbaramij alhawariat bialqanawat alfadayiyat Almisria kama yudrikuha alshabab almisriu, risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami).
-Abd Alhamid, A. (2016). aitijahat alraay aleami almisrii nahw misdaqiat alqanawat altilifizyuniat wamawaqie altawasul alaijtimaeii fi tanawul alqadaya alsiyasiati, risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat Al'iielami).
-Abd Almuneam, N. (2010). barnamaj 'iirshadiun li'iidarat al'azamat al'usariat waealaqatih bialtawafuq alzawaji, majalat buhuth Altarbiat alnaweiati, 18.
-Abdel Kafi, I. (2013). al'iielam wa'iidarat al'azmati, ta1(alqahrata: dar Alealam Alearabii).
-Abu Alfaraj, I. (2006). aietimad alshabab aljamieii ealaa wasayil al'iielam 'athna' al'azmati: "'azimat tafjirat dhahab nmwdhjana", almajalat Almisria libuhuth Alraay Aleam, 2,.
-'Abu Alyazid, R. (2018). misdaqiat altaghtiat alkhabariat fi alsahafat almisriat li'ahdath altahawul aldiymuqratii baed thawrat 25 yanayir, risalat majistir ghayr manshura (jamieat almansurati: kuliyat aladab qism Al'iielami).
-Abul-Nasr, M. (1999). mafhum al'azamat manzur 'iidariun wajtimaeia, almajalat Alearabiat lildirasat Al'amniati, 28.
-Alabd, N. (2019). aietimad aljumhur alearabii ealaa alqanawat alfadayiyat al'ajnabiat almuajahat biallughat alearabiat fi 'awqat al'azamat bialtatbiq ealaa 'azmat aleudwan al'iisrayiylii ealaa Gaza, almajalat Almisriat libuhuth Al'iielami, 33.
-Alearabi, Y. (2018). 'iidarat aitisal al'azamat fi zaman alshabakat alaijtimaeiat alraqamiati: "tahawulat nazariat wanamadhij eamaliati", majalat buhuth alealaqat aleamat Alsharq Al'awsat, 20.
-Almakinzi, A. (2015). alqadaya alsueudiat ealaa shabakat altawasul al'iijtimaeii- twitar nmwdhjana, majalat kuliat Aladab, 2.
-Almarakibi, A. (2017). Otor taqdim al'azamat alsiyasiat walaijtimaeiat wasurat alquaa alfaeilat almutadaminat biha fi taghtiat alsahafat almisriat khilal alfatrat alzamaniat 2012-2013, risalat majistir ghayr manshura (jamieat Alqahirat: kuliyat Al'iielami,).
-Alsayid, M. (2013). tathir altaearud lil'iintirnit ealaa mustawayat misdaqiat alqanawat alfadayiyat al'iikhbariat ladaa alshabab fi jamieatay banha walhudud alshamaliat limisr walsaeudiati, dirasat maydaniat muqaranati, majalat kuliyat Aladab, jamieat Alzaqaziq, 62:.
-Alshahri, H. (2013). 'athar aistikhdam shabakat altawasul al'iiliktruniat ealaa alealaqat alaijtimaeia "alfis buk watwitar nmwdhjana, risalat majistir ghayr manshura (jamieat almalik Abd Aleaziza: kuliyat Aladab waleulum Al'iinsaniati).
-Al-Suwayd, M. (2015). aistikhdamat alshabab alsueudii limawqie altawasul alaijtimaeii (tuytir) watathiriha ealaa darajat ealaqatihim biwasayil al'iielam altaqlidiati, dirasatan muqadimatan lilmutamar aleilmii likuliyat al'iielam walaitisal jamieat al'iimam muhamad bin sueud al'iislamiat taht eunwani: "wasayil altawasul alaijtimaeiati, altatbiqat wal'iishkalat almihniatu", fi alfatrat min 10- 11 maris 2015.
-Altamimi, K. (2019). astiratijiaat alealaqat aleamat faa 'iidarat al'azmati, ta1 (Al'urdun: dar 'Amjad lilnashr waltuwziei).
-Altarabishi, M. (2001). madaa aietimad aljumhur ealaa alsuhuf almisriat fi muealajatiha lil'azamat altaariati: dirasat halat ealaa hadith suqut altaayirat almisriati, almajalat almisriat libuhuth Alraay Aleam, 3.
-Al-Tawaliya, H. (2014). aitijahat alsahafiiyn al'urduniyayn nahw misdaqiat al'akhbar ealaa mawaqie altawasul alaijtimaeii, risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Alyrmuk: kuliyat Al'iielam).
-Amira, O. (2010). 'iidarat alazimat alasrih (Alriyad).
-August. E. Grant, K. Kendal Guthrie, Sandra j. Ball. Rokeach،Television Shopping Media System Dependency Perspective، Communication Research،Vol.18,NO. 6,1991.
-Burgoon, j, et. al,Testing the Interactivity Principle: Effects` of Mediation,Propinquity and Verbal and Nonverbal Modalities in Interpersonal Interaction,Journal of Communication, Vol.52,No.3,2003
-Erik P Bucy, Media credibility reconsidered: Synergy effects between on-air and online news ، Journalism&Mass Communication Quarterly، vol.80, No.2,2003.
-Fogg ,B. J. ,Kameda, et .al,’:Stanford-Makovsky web Credibility Study Investigating what Makes Web Sites Credible Today.A Research Report by the Stanford Persuasive Technology lab and Makovsky company .Stanford University,2002, Available at www.web credibility.Org.
-Hanafi, M. (2019). al'azamat al'usariat alnaajimat ean 'iisabat almar'at bisaratan althadii, risalat majistir ghayr manshura (jamieat Eayn shams: kuliyat Albanat).
-https://www.stats.gov.sa/ar/779
-Isaa, T., Radwan S. (219). "aietimad alshabab alfilastinii ealaa sahafat alhatif almahmul msdrana li'akhbar aintifadat alqudsi: dirasatan maydaniatan", majalat aljamieat al'iislamiat lilbuhuth al'iinsaniati, aljamieat al'iislamiat Gaza, shiuwn albahth aleilmii waldirasat Aleulya, 4(27).
-Khalafa, A. (2017). misdaqiat al'akhbar fi mawaqie altawasul alaijtimaeii, yutyub- fis buk- tutir, dirasat mushiat ealaa aljumhur al'iimarati, almutamar al'iielamia alduwalia taht eunwani: "al'iielam bayn khitab alkarahiat wal'amn Alfikr", jamieat Alzarqa': kuliyat Alsahafat wal'iielami)
-Lowrey, W., Media dependency during a large-scale social disruption:the case of September11, Mass Communication and Society,2004.
-Mansur, H. (2013). taqyim misdaqiat albaramij alhawariat bialqanawat alfadayiyat fi tanawuliha limawdue aldustur almisrii2012: dirasat ealaa eayinat min almisriiyn almughtaribin bialmamlakat alearabiat alsaeudiati, almutamar aleilmiu alsanawiu altaasie eashar taht eunwan: "al'iielam wathaqafat aldiymuqratiati", jamieat Alqahira: kuliyat Al'iielami.
-Masheikh, I. (2006). 'iidarat al'azamat waealaqatiha bialtawafuq alnafsii ladaa almar'at alsaeudiat aleamilati, risalat majistir ghayr manshura (jamieat Almalik Abd Aleaziza: kuliyat Alaiqtisad Almanzili).
-Melvin L. Defleur& Sandra j. Ball. Rokeach, Theories of Mass Communication, New York, Longman,1982
-Mikawi, H., Hassa, L. (2014). alatisal wanazariaatuh almueasiratu, ta11 (Alqahira: aldaar almisriat allubnaniatu).
-Mustafa, H. (2004). almuealajat al'iikhbariat lil'ahdath walqadaya alearabiat fi qanaat alharat: dirasat tahliliat lieayinat min nasharat al'akhbari, almajalat Almisria libuhuth Alraay Aleam, 2.
-Robert،M, Entman, Framing Toward clarification of paradigm, in Journal of Communication, vol.43, No.4.
-Sadiq, S. (2014). tusharik almaelumat eabr alshabakat alaijtimaeiat waqt al'azamat waineikasatih ealaa 'iidrak alshabab almisrii lil'azmati, risalat majistir ghayr manshura (jamieat Eayn shams: kuliyat Aladab).
-Salim, H. (2008). misdaqiat al'akhbar fi wasayil al'iielam ladaa aljumhur al'almani, almutamar aleilmiu alsanawiu alraabie eashar taht eunwani: "al'iielam bayn alhuriyat walmasyuwliati", jamieat alqahirat: kuliyat Al'iielam.
-Selim, H. (2008). aitijahat alnukhbat al'almaniat nahw 'iidarat alqanawat al'iikhbariat al'ajnabiat lil'azamat alearabiati, almajalat Almisria libuhuth Al'iielami, 30.
-Shafiq, A. (2008). alwaey altakhtiti waealaqatuh bimuajahat al'azamat alaijtimaeiati, dirasat mutbaqat ealaa almughtaribin almisriiyn bialmamlakat alearabiat alsaeudiati, almutamar aleilmiu alduwaliu alhadi waleishrun lilkhidmat alaijtimaeiati, jamieat Helwan,.
-Shahin, H. (2012). misdaqiat alqanawat altilifizyuniat al'iikhbariat khilal al'azmati- dirasatan halatan liltaghtiat al'iielamiat lithawrat 25 yanayir, almajalat Almisriat libuhuth Alraay Aleami, 1.
-Sulayman, S. (2013). alshabakat alaijtimaeiat wa'iidarat al'azmati: dawr safahat aljaysh walshurtat fi 'iidarat 'azmat mabeid 30 yuniu, almajalat Alearabia libuhuth al'iielam walaitisali, 3.
-Tai, Z, Sun, T, Media dependencies in a changing media environment: the case of the 2003 SARS epidemic in China, New Media and Socitey,Vol.9,2007.
-Thomas j. johnson&Barbara k. keye, wag the blog: How reliance on traditional media and the internet influence credibility perceptions of weblogs among blog users, Journalism&Mass Communication Quarterly, vol.81. No.3,2004.