دراسة مقارنة بين قرار منح رخصة إنشاء أول جريدة في مملکة البحرين سنة (1939م)، والمرسوم بقانون رقم (47) لسنة 2002م بشأن تنظيم الصحافة والطباعة والنشر

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

کلية الدراسات العليا والبحث العلمي ، جامعة البحرين ، المنامة ، مملکة البحرين

المستخلص

الأهداف:تهدف الدراسة إلى رصد القوانين، والقرارات المنظمة لشؤون المطبوعات والنشر، وما تضمنتها من شروط منح رخصة إصدار الصحف في مملکة البحرين، وإجراء مقارنة بين أول تشريع ينظم شؤون إصدار الصحف في البحرين الصادر أثناء فترة الحماية البريطانية، والتشريعات الوطنية التي صدرت بعد إلغاء الحماية البريطانية؛ للوقوف على أهم الاختلافات، والتوافقات.
المنهج: اعتمد الباحث على منهجين هما: التاريخي، والمقارن، وعدد من الأدوات في جمع المعلومات والبيانات، من أهمها: الاطلاع على أهم الوثائق والنصوص القانونية ذات العلاقة بموضوع الدراسة، ومقابلة ثلاثة من المتخصصين في التاريخ والتوثيق، وثلاثة من الخبراء القانونيين.
النتائج: توصل الباحث إلى مجموعة من النتائج، کان أهمها: أن قرار منح رخصة إنشاء أول جريدة في البحرين تضمن شروطًا متوافقة مع المرسوم بقانون بشأن تنظيم الصحافة والطباعة والنشر المعتمد حاليًا، کما احتوى شروطًا مخالفة له، کما کشفت الدراسة أن جميع القرارات والقوانين الخاصة بالصحافة، سواء کانت في أثناء فترة الحماية البريطانية أم بعدها، اتفقت جميعًا على وجوب الترخيص لإصدار الصحف.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


- Alzayani, A. (1977). albahrayn bayn alaistiqlal alsiyasii walaintilaq alduwali, Alqahira, almualafi, altabeat althaania, 107-108.
-Abd Allah, M., Zayn Aleabidin, B. (2009). tarikh albahrayn alhadithi, 1500 - 2002, Albahrini, markaz aldirasat altaarikhiat bijamieat Albahrayn, 150-170.
- Alkhatir, M. (1978). alkitabat al'uwlaa alhadithat limuthaqafi albahrayni, Alqahira, matabie almukhtar Al'iislami, 11-15.
-Alshaayji, H. (1989). "alsahafat fi alkuayt walbahrayn mundh nash'atiha hataa eahd alaistiqlali", risalat majistir manshurat, Albahrin, matbueat banurama Alkhalij, 99.
-Sarhan, M. (2005). tarikh alsiynima fi albahrayni, albahrini, muasasat al'ayaam lilnashri, ta1, 11
-Alkhatir, M. (1988). nabighat albahrayni, eabd allah alzaayidu, hayaatuh wa'aemaluhu, 1894-1945, Albahrayn, matbaeat wizarat al'iielami, 92-93.
-Al-Sayed, A. (2010). masirat watani, Albahrayn, almualafa, 612-622.
 -Maktabat Qatar Alraqamia (2020). bayanat wa'iielanat eamat sadirat ean hukumat albahrayni, lisanat 1930, almilafi raqm (6/17), wathiqa (surata) raqm 102, Qatar. www.qdl.qa.
-Youssef, R. (2002). altajribat albarlamaniat al'uwlaa fi albahrayn almajlis altaasisiu walmajlis alwataniu 1972-1975ma, Albahrayn, almuasasat alearabiat liltibaeat walnashri, altabeat al'uwlaa, 22
-Alshaykh, H. (2011). eisaa bin muhamad.. qisat najahi.. washams 'iislahi, Albahrayn, Almualif, 66.
-Jalal, M. (2007). alnizam alsiyasiu fi mamlakat albahrayn, al'iislah fi 'iitar alhuiati, Albahrayn, matbueat markaz Albahrayn lildirasat walbuhuthi, altabeat althaaniati, 66.
- Youssef, M. (2018). 'iidarat alhamalat alaintikhabiat alnaajihati, Albahrayn, maehad albahrayn liltanmiat alsiyasiati, 19.
-Abd Allah, A. (2004). bishami: almuafaqat ealaa qanun alsahafat tadeam al'iislahati, albahrayni, jaridat Alwast.
-Ahmed, E. (2021). "aldawabit almihniat walqanuniat lihimayat alkhususiat alfardiat fi altashrieat al'iielamiat alearabiati", Alqahira, almajalat aleilmiat libuhuth alsahafati, 345-433.
-Muhanni, S. (2020). "almumarasat alsahufiat fi aljazayir fi zili altashrieat al'iielamiat aljadidati- dirasat maydaniat ealaa eayinat min alsahafiiyna, risalat dukturah ghayr manshurti, aljazayar, kuliyat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, jamieat Muhamad Khaydar-Biskra.
-Yousefi, A. (2017). "altashrieat al'iielamiat bialjazayir fi zili altaeadudiati- dirasat tahliliat liqawanin 1990-2001-2008-2012 wa'atharuha ealaa almumarasat alsahufiat min khilal eayinat min alsahafiiyna", risalat dukturah ghayr manshurtin, kuliyat eulum al'iielam walaitisali, jamieat Aljazayir.
-Rahuma, F. (2016). "altashrieat al'iielamiat fi alnizam alsuhufii alliybii khilal alfatrat min 1969 hataa 2011 wa'iishkaliat alhuriyati", almajalat aleilmiat libuhuth alsahafati, kuliyat Al'iielam, jamieat Alqahira, 8, 442-491.
-Abd Alhamid, L. (2000). "tashrieat alsahafat almisriatu- ruyat tahliliatun", fi kitab buhuth fi alsahafat almueasirati, Alqahira, Alearabi lilnashr waltawziei, 11-42.
-Ezzat, A. (1983). "alsahafat fi dual alkhalij alearabii", risalat majistir manshurat, baghdad, markaz altawthiq al'iielamii lidual Alkhalij Alarabi, 111.
-Al-Ash'ari, A. (2015). alwajiz fi manahij albahth aleilmii, Jida, khawarzum aleilmiat lilnashr waltawziei, 45.
-Ibrahim, A. (2010). albahth aleilmi: mafhumuhun-'adawatuhu- tasmimuhu, Alriyad, Dar Alzahra', 171.
-Husayn, S. (2000). buhuth al'iielam al'usus walmabadii, Alqahira, Alam Alkutubu, 202.
-Almitayuti, S., Almudaris, M. (2010). alqanun al'iidarii, albahrayni, jamieat albahrayni, s 84; wafuad eabd alkarim (2003). alqararat al'iidariat watatbiqatuha fi almamlakat alearabiat alsaeudiati, dirasat muqaranati, ِlriyad, markaz albuhuth bimaehad al'iidarat aleamati, 19.
-Alkhalifa, M. (2010). tsharliz biljirif alsiyrat walmudhakirat (1926-1957), Beirut, Almuasasat Alearabiat lildirasat walnashri, 13-20.
-Al-Helou, M. (2009). huriyat al'iielam walqanuni, al'iiskandariatu, dar aljamieat aljadidat lilnashri, s 183; wabasaam almashaqaba (2012). falsafat altashrieat al'iielamiati, Aman, Dar 'Osama lilnashr waltawziei, 271.
-Almashhadani, M., Almudaris, M. (2009). alqanun aldusturiu Albahrayni, Albahrayn, matbueat jamieat Albahrayn, 159.
-Abdelali Yousefi (2017). "Media legislation in Algeria in light of pluralism - an analytical study of the laws of 1990-2001-2008-2012 and their impact on journalistic practice through a sample of journalists", (in Arabic), unpublished PhD thesis, Faculty of Media and Communication Sciences, University of Algiers.
-Abdelkader Tash, and others. (1995). Arab Press Encyclopedia, (in Arabic), Tunisia, Arab Organization for Education, Culture and Science, vol. 5.
-Abdul Hamid Ibrahim (2010). Scientific research: its concept - its tools - its design, (in Arabic), Riyadh, Dar Al-Zahra.
-Abdulaziz Al-Sayed (2010). March of the homeland, (in Arabic), Bahrain, the author.
-Abdul-Jalil Abdullah (2004). Bashmi: Approval of the Press Law Supports Reforms, (in Arabic), Bahrain, Al-Wasat Newspaper, January 16, 2004.
-Ahmed Al-Ash'ari (2015). Al-Wajeez in Scientific Research Methods, (in Arabic), Jeddah, Al-Khwarizm Scientific for Publishing and Distribution.
-Ahmed Awada, and Fathi Malkawi (1992). Fundamentals of Scientific Research in Education and Human Sciences, (in Arabic), Irbid, Al-Katani Library.
-Ahmed Mohamed (2020). Interviewed by the researcher, (in Arabic), Bahrain, Bahraini Shura Council, February 3, 2020.
-Al-Moez bin Masoud, and Jamal Al-Razeen (2008). Shifts of the media and communication landscape in the Kingdom of Bahrain, (in Arabic), Bahrain, University of Bahrain Press.
-Amal Al-Zayani (1977). Bahrain between political independence and international launch, (in Arabic), Bahrain, the author.
-Amer Kandilji (2015). Scientific Research in the Press and Media, (in Arabic), Jordan, Dar Al Masirah for Publishing and Distribution.
-Azza Ali Ezzat (1983). "Journalism in the Arab Gulf States”, (in Arabic), published master's thesis, Baghdad, Media Documentation Center for the Arab Gulf States.
-Bassam Al-Shaqbeh (2012). Philosophy of media legislation, (in Arabic), Amman, Osama House for Publishing and Distribution.
-Bassem Younes (2020). Interviewed by the researcher, (in Arabic), Bahrain, Kingdom University, February 4, 2020.
-Emad El-Din Ali Ahmed (2021). "Professional and Legal Controls to Protect Individual Privacy in Arab Media Legislations”, (in Arabic), Cairo, The Scientific Journal of Journalism Research.
-Fathiya Al-Khair Rahouma (2016). "Media legislation in the Libyan press system during the period from 1969 to 2011 and the problem of freedom”, (in Arabic), Cairo, Scientific Journal of Journalism Research, Faculty of Mass Communication, Cairo University, No. 8, pp. 442-491.
-Fouad Abdel Karim (2003). Administrative decisions and their applications in the Kingdom of Saudi Arabia, a comparative study, (in Arabic), Riyadh, Research Center at the Institute of Public Administration.
-Hilal Al-Shayji (1989). "Press in Kuwait and Bahrain from its inception until the era of independence”, (in Arabic), published Master's thesis, Bahrain, Gulf Panorama Publications.
-Hisham Al-Sheikh (2011). Issa bin Mohammed ... a success story ... and Shams Islah, (in Arabic), Bahrain, the author.
-Hussain Al-Baharna (2006). The modern Arab Gulf states, their international relations and the evolution of their political, legal and constitutional conditions, (in Arabic), Beirut, Dar Al-Kunuz Literary.
-Ibrahim Bashmi (2015). The Press Law: 12 Years of Waiting... There were many copies, (in Arabic), Bahrain, Al-Ayyam newspaper, May 3, 2015.
-Khaled Al-Bassam (2007). Men in the Pearl Islands, (in Arabic), Beirut, the Arab Foundation for Studies and Publishing.
-Khaled Al-Khalifa (2020). The researcher interviewed him, (in Arabic), Bahrain, Isa Cultural Center, January 22, 2020.
-Laila Abdel Hamid (2000). "Egyptian Press Legislation - An Analytical Vision”, (in Arabic), in Research Book in Contemporary Press, Cairo, Al-Araby for Publishing and Distribution, pp. 11-42.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020a). Newspaper Correspondence Announcement, 8 Shaaban 1355, No. (28) for the year 1936, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020b). Press Law, 1 Jumada al-Thani 1372, No. (28) for the year 1953, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020c). Press and Publication Law, No. (7) of 1965, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020d). Press Law, No. (10) of 1954, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020h). Decree-Law on Publications and Publishing, No. (14) of 1979, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020kh). Decree-Law Regulating Press, Printing and Publishing, No. (47) of 2002, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Legislation and Legal Opinion Commission (2020th). Press Law, No. (32) of 1956, (in Arabic), Bahrain, www.legalaffairs.gov.bh.
-Majid Al-Helou (2009). Media Freedom and Law, (in Arabic), Alexandria, New University Publishing House.
-Mansour Sarhan (2005). The History of Cinema in Bahrain, (in Arabic), Bahrain, Al-Ayyam Publishing, 1st Edition.
-Mansour Sarhan (2020). The researcher interviewed him, (in Arabic), Bahrain, Isa Cultural Center, January 22, 2020.
-Marwa Khamis (2019). Legalizing electronic media with the new press law, (in Arabic), Bahrain, Albilad Newspaper, April 4, 2019.
-May Al-Khalifa (2010). Charles Belgrave, Biography and Memoirs (1926-1957), (in Arabic), Beirut, Arab Institute for Studies and Publishing.
-Mubarak Al-Khater (1978). The first modern writings of Bahrain's intellectuals, (in Arabic), Cairo, Al-Mukhtar Islamic Press.
-Mubarak Al-Khater (1988). Nabijah Bahrain, Abdullah Al-Zayed, his life and works, 1894-1945, (in Arabic), Bahrain, Ministry of Information Press.
--Muhammad Abdullah (2020). Interviewed by the researcher, (in Arabic), Bahrain, University of Bahrain, January 27, 2020.
-Muhammad Abdullah, and Bashir Zine El Abidine (2009). Modern History of Bahrain, 1500 - 2002, (in Arabic), Bahrain, Center for Historical Studies, University of Bahrain.
-Muhammad Al-Jassem, and Sawsan Al-Shaer (2000). Bahrain... The Story of the Political Conflict (1904_1956), (in Arabic), Bahrain, the authors.
-Muhammad Al-Mashhadani, and Marwan Al-Modarres (2009). Bahraini Constitutional Law, (in Arabic), Bahrain, University of Bahrain Press.
-Muhammad Jalal (2007). The Political System in the Kingdom of Bahrain, Reform in the Framework of Identity, (in Arabic), Bahrain, Bahrain Center for Studies and Research Publications, second edition.
-Musa Youssef (2018). Managing successful electoral campaigns, (in Arabic), Bahrain, Bahrain Institute for Political Development.
-Qatar Digital Library (2020). Public statements and announcements issued by the government of Bahrain, for the year 1930, file No. (6/17), document (photo) No. 102, (in Arabic), Qatar. www.qdl.qa.
-Raya Youssef (2002). The First Parliamentary Experience in Bahrain The Constituent Assembly and the National Assembly 1972-1975 AD, (in Arabic), Bahrain, Arab Printing and Publishing Corporation, first edition.
-Saleh Al Ghaith (2020). Interviewed by the researcher, (in Arabic), Bahrain, Parliament, February 3, 2020.
-Saleh Al-Metiouti, and Marwan Al-Modarres (2010). Administrative Law, (in Arabic), Bahrain, University of Bahrain.
-Sameer Hussein (2000). Media Research Foundations and Principles, (in Arabic), Cairo, World of Books.
-Sami Ali Mhenni (2020). Journalistic practices in Algeria under the new media legislation - a field study on a sample of journalists, (in Arabic), unpublished Ph.D. thesis, Algeria, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Mohamed Khider - Biskra.