اعتماد الجمهور في ممکلة البحرين على مواقع التواصل الاجتماعي کمصدر للمعلومات أثناء تفشي جائحة کوفيد-19

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

الجامعة الأهلية- مملکة البحرين

المستخلص

    نتفق جيمعًا على أن ثمة اختلاف کبير بين جمهور مواقع التواصل الاجتماعي وجمهور الأنواع الأخرى من وسائل الاتصال، من حيث آنية تبادل المعلومات والتفاعلية التي تسمح للمستخدمين المشارکة بتبادل الأخبار والمعلومات، إلى جانب المساحة الواسعة من حرية التعبير عن الرأي والرأي الآخر، فضلًا عن تعدد خيارات الأفراد، وخاصية المرونة والتحکم بالمادة المرسلة، سرعة تدفق المعلومات، وکثافتها، وسرعة انتشارها، وسهولة استخدامها؛ مما جعل المواقع اليوم تحتل أهمية بالغة لدى الأفراد، إذ نجد أعدادًا هائلة من المستخدمين يعتمدون عليها في تبادل الأخبار والآراء والمعلومات، ويزداد هذا الاهتمام والتفاعل، بحيث يصل إلى أقصاه في الأزمات والأحداث المهمة، ومن هنا فقد جاء تفشي مرض کورونا- الذي فاجأ العالم وأحزنه بمئات الآلاف من الضحايا في 202 دولة حول العالم- ليدفع بمواقع التواصل الاجتماعي لتکون على رأس قائمة وسائل الإعلام الجديدة، ومن أکثرها تداولًا للمعلومات والوقائع ومجريات الأحداث ومستجداتها، وبکل ما له صلة بتداعيات وباء کوفيد – 19.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


-  Almashhadani, S. (2017): manahij albahth aleilmii, (Dar Alkitaab aljamieii, Beirut:), 43.
- Kandilji, A. : albahth aleilmiu wastikhdam masadir almaelumat altaqlidiat wal'iilikturuniati, (Al'urdun: dar Alyazurii aleilmiat lilnashr waltawzie), 178.
- Mahjub, W. (1993): tarayiq albahth aleilmii wamanahijuhu, (dar Alhikma liltibaeat walnashra, Baghdad), sa133.
-  Saeid, A. (1990): ealam manahij albahtha, al'usus aleamata, jamieat Baghdad, 133.
- Bouhoush, A. (1999).: manahij albahth aleilmii turuq 'iiedad albuhuthi, (diwan almatbueat aljamieiati, Aljazayir), 139- 140.
- Mahmud, A. (2020).: altaearud lihamalat altaweiat alsihiyat eabr wasayil al'iielam bialjazayir- dirasatan mushiatan- fi daw' 'iidrak alhaqayiq almaerifiat lijayihat Kuruna, almajalat Aljazayiria lil'amn al'iinsanii, Aljazayar:1(6), 1055- 1076.
- Bousrsob, H. (2021): dawr shabakat alfisbuk fi taeziz altaweiat alsihiyat hawl fayrus kuruna kufid19, dirasat maydaniatun- laeiinat min mustakhdimi alfisbuk safhat 'akhbar fayrus Kuruna waltaweiat alsihiyat nmwdhjan. majalat altamkin alaijtimaeii, Aljazayar, 2(2) 288- 309.
- Jamal Aldiyn, M. (2020).: mawaqie altawasul alaijtimaeii waltaweiat alsihiyat min makhatir fayrus kuruna- dirasat maydaniatun- ealaa eayinat min almustakhdimin fi aljazayar, majalat Tabnehlildirasat aleilmiat al'akadimiati, Aljazayar: 5(3), 530- 550.
- Alrahbani, A. (2012): al'iielam alraqamiu (al'iilikturunii) dar Osama lilnashr waltawziei, Al'urdun, 138.
- Gamal, M. (2008): haqiqat alfisbuk- sidiyq 'am eadu- (dar Asbuktis lilnashr, Masr), 9.
- Almansur, M. (2012).: tathir shabakat altawasul alaijtimaeii ealaa jumhur almutalaqiyna, dirasat muqaranat lilmawaqie alaijtimaeiat walmawaqie al'iiliktruniat alearabiat nmwdhjan, risalat majistir ghayr manshuratin, al'akadimiat alearabiat fi Aldanmarki.
- Rami, Z. (2003).: aistikhdam mawaqie altawasul alaijtimaeii fi alealam alearabii, majalat altarbiati, eadad15, jamieat Amman Al'ahliati. 23.
- Alnazili, S. (2013).: tuealim wahtaraf alfisbuk, (almaktabat aleilmiat alhadithati, Alyaman).
- Nasr, M. (2010).: alfisbuk surat almuthaqaf wasiratuh aleasriatu, jaridat Alqabs alkuaytiati, 13446(3).
-Owais, M. (2012).: tathir al'iielam albadil ealaa tadawul almaelumat fi masra, dirasat tahliliat maydaniatan, risalat dukturah ghayr manshurtin, (kuliyat al'iielam qism alsahafati, jamieat Alqahira), 164.
-Almutayri, H. (2013): alaistikhdamat alsiyasiat limawaqie altawasul alaijtimaeii "tuytir" min qibal alshabab alkuayti, risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Alsharq Al'awsat, Amman), 29- 30.
- Numar, M. (2012). aistikhdam mawaqie alshabakat aliaijtimaeiat watathiriha fi alealaqat alaijtimaeiati, risalat majistir ghayr manshuratin, (qism aleulum al'iinsaniati, jamieat Alhaji Likhadar Banta, Aljazayar), 59.
- Zodeh, M. (2012).: dawr al'iielam alaijtimaeii fi sinaeat alraay aleami: althawrat altuwnisiat anmwdhjan, risalat majistir ghayr manshura (jamieat Alhaji Likhadar, Banta, Aljazayar), 140.
- Khalifa, E. (2016).: hurub mawaqie altawasul aliajtimaeii, (Alearabii lilnashr waltawzie, Alqahira) 40.
-Abd Alghafar, F. (2015). shabakat altawasul aliajtimaeii, (Aljinadiriat lilnashr waltawziei, Al'urdun), 9.
-Albadrani, F. (2011).: al'iielam wasinaeat aleuqul, muntadaa almaearifi, Lubnan:. 69.
-Awad, H. (2012).: 'athar mawaqie altawasul alaijtimaeii fi tanmiat almaswuwliat almujtamaeiat ladaa alshababi, mutamar almaswuwliat almujtamaeiat liljamieat alfilastiniati, jamieat Alquds almaftuhati, barnamaj altanmiat alaijtimaeiat wal'usariati, , 5.
1.Feisal Muhmad. (2015) “Shabakat social media” aljanadrih lilnashr waltawzie, Jordan.
2.Saad, Almashedany. (2017) “Manahj al bahth alilme” dar alkitab aljamai, Beirut.
3.Wajeh, Mahgoup. (1993) “Taraq albahth alilme w menahjho ”Dar al hkmah lltebaha w alnashr,Baghdad.
4.Amar, bu.&Muhamed Alnibat. (1999) “Manahj al bahth alilme tureq aidad albuhoth” Diwan al matbwat Aljamiah.Algeria.
5.Ayad Mahmood. ”Altarud lihamlat altawaih alsehih aber wasal alialam fe Algeria”,derasa mashih fi dawa edrak alhkak almarifih lijahat corona,almajala al gezaeria,V6,No1,November,2020,P.288-309.
6.Hassan, Bu.& Amer, A. ”Dawr shebakat alfacebook fi taziz altawaih alsehih haulah vViros Cofid 19” derasa medanih- leayna mn  mustagdmy alfacebook,V2,No 2,2021, Algeria.
7.Madfoni, Jamal Aldin. ”Social media w altawaih alsehih mn makader Viros corona, derasa medanih- ala ayna mn  mustagdmyema fi AL geria, majalet Tabna leldirast alilmeh  alacadimeh, V3,No5,2020, Algeria.
8.Abeer, Alrahbany. (2012)” Alialam alracmy” dar Asamh lilnashr w altawzia,Jordan.
9. Muktar Jamal. (2008)”Hakikat alfacebook, Sadik am adwo” dar Asbectes lilnashr,Egypt. 
10.Mohamed Almansoor. (2012) ”Tather shabacat altawasil alijtimay ala jmhuor  almutalakin” drast muqarna lilmoaq alijtimaih w mawaq alictroniah alarabiah namuthajan,resalat majester kair manshorah ,alacadimiah alarabia fi Denmark.
11.May Alabdulah. (1996) ”Nathriat alitsal fi al qurn 21” dar alnadah alarabia,Lebanon.
12.Zahir Ramy. ”Astekdam mawaq altewasil alijtemai fi alalem alarabi”majlet altrbih,No15,jamat Amman alahlia,2003.
13.Semir al neziali. (2013) ”Tealam w ihtarif alfacebook” almactabah alilmiah alhaditha,Alyeman.
14.Mahab Naser. ”Alfacebook surat al mthakaf w ciratho alasriah” alQabas  Alkuwaitia,No13446,3 November2010.
15.Abdulkarim rady. ”Alantrnet fi kadmet  huriat al tabeer” http://maharatfoundation.org   23/2/2022 .            23:25. h.
16.Muhamed awes. ”Tather alialam albadil ala tdauel almlumat fi maser”   derasa tahlilia. PHD. gaer manshora, jamat Alcairo, Egypt,2012.
17.Hassan Almtari. “Alistekdamat alsiacia li mawaq altawasl alijtimai” masetr gaer manshora, jamat alsharq alawsad, Jordan,2013.
18.  https://ar.wikipedia.org/wiki        2/3/ 2022.             22:45. h.
19. WWW.badwi.com .                27/1/ 2022.                23:50. h.
20.Marym Nariman. “Istikdam mawaq alshabecat alijtemaih w tatherh fi alalkat alijtiemaih,” master gaer manshora, jamiat alhaj lakdar, Algeria ,2012.
21.Mubark Zodah. ”Daor alialam alijtemai fi seinat alray alam “master gear manshora, jamiat Alhaj lakdar, Algeria. 2012.
22.Ehab Kalifa. (2016) ”Hurob mawaq altawasil alijtimaih” Alarabia lilnasher w altauzia,Jordan.
23.Fadil Albadrani. (2011) “Alialam w sinaete alaekool” muntada almarif. Lebanon.
24. Husni Awad. ”Athar mawake altawasil alijtimai fi tanmeat almasawlia almujtamaih lada alshabab,jamat  Alquds almaftuha,barnamaj altanmia w alaseria,2012.