المعالجة الصحفية لعملية عاصفة الحزم في الصحافة الخليجية الإلکترونية- دراسة تحليلية

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

جامعة حلوان کلية الآداب قسم الإعلام ، حلوان القاهرة

المستخلص

    هدفت الدراسة إلى التعرف على أطـر معالجـة بعض مواقع الصحف الخليجية الإلکترونية لعملية عاصفة الحزم، وهذه الدراسة تنتمي للدراسات الوصفية والتي تستهدف تحليل وتصوير وتقويم خصائص ظاهرة معينة، واستخدمت منهـج المسح، وقد اعتمدت الدراسة على أداة تحليل المضمون لعينة من المواد الصحفية بلغت 359 مادة صحفية لعملية عاصفة الحزم، تم نشرها من خلال مواقع الصحف الخليجية الإلکترونية (صحيفة الخليج الإماراتية، صحيفة الوطن البحرينية، وصحيفة الوطن السعودية) اختيـرت بطريقـة الحصر الشامل خلال الفترة من 26/3/2015م إلى 21/4/2015م، وقد توصلت الدراسة إلى عدة نتائج، أهمها:

 أوضحت نتائج الدراسة أن الصحف عينة الدراسة اعتمدت على الخبر بشکل أساسي في معالجة عملية عاصفة الحزم بنسبة 55.1%، ثم التقرير بنسبة 26.5%.
جاءت النتائج المتعلقة بنوع القضايا في الصحف عينة الدراسة کالتالي: أولًا القضايا العسکرية الأمنية، وثانيًا القضايا السياسية، وثالثًا القضايا الإنسانية، ورابعًا القضايا الاقتصادية، وفي المرتبة الخامسة القضايا الأخرى مثل الدينية والإعلامية، وتعکس هذه النتيجة الترکيز على الأخبار العسکرية والأمنية، وهو ما يتوافق مع التطورات العسکرية وطبيعة العمليات؛ سواء من قبل قوات التحالف، أو الشرعية اليمنية، أو المقاومة اليمنية.
اعتمدت الصحف عينة الدراسة على المصادر الرسمية بشکل رئيس في الحصول على المعلومات الخاصة بعملية عاصفة الحزم بنسبة 73.3%، فيما کان نسبة المصادر غير الرسمية 26.7%.
 أشارت نتائج الدراسة إلى تصدر "الأطر العسکرية الأمنية" الأطر المستخدمة في الصحف عينة الدراسة بنسبة 32%، وثانيًا الأطر السياسية بنسبة 16.2%.

 

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


  1. Alshalhub, A. (2004), altahqiq alsahafiu, 'asasah 'asalibuh atijahatih alhadithatu, Alriyad (Aldaar alearabiat liltibaeat walnashri), 10.
  2. HIBA MOHAMAD(2022) “FRAMING THE YEMEN WAR: UNITED NATIONS SECURITY COUNCIL DYNAMICS BETWEEN 2014-2021” MASTER DEGREE, American University of Beirut.
  3. Elayah, M., Al Majdhoub, F. (2022) “Framing Conflict in the Middle East: Yemen and Syria in European Media. In: Europe and the MENA Region” Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-98835-7_6
- Ojeira, M. (2012), taqyim alnukhbat lidawr wasayil alaitisal al'iiliktruniat alhadithat fi tashkil aitijahat alraay aleami tujah althawrat almisriati, dawriat 'iielam Alsharq Al'awsat, Alqahira, 8(1).
-Al-Shamiri, M. (2018), 'atur taqdim alqadiat alyamaniat fi alqanawat altilfizyuniat almuajahat lilmintaqat alearabiati, risalat majistir, (jamieat Hulwan, kuliyat aladab, qism Al'iielam).
Alghanami, M. (2018), altilifizyun walharbi, dirasat fi aitijahat al'akhbar watathiratiha waneikasatiha, (Amman, dar Al- Manhal).

 

-Tawfiq, H. (2021), aitijahat altaghtiat alsahufiat li'ahdath harb alyaman fi alsuhuf al'amrikyat walearabiati: dirasat tahliliat lisahifatay "alnyuyurk taymz al'amrikiat walsharq al'awsat allandaniati", majalat buhuth kuliyat aladab, jamieat almanufiat, 124(8), 1-30.

  1. Al-Buhar, Maha(2021) “YEMEN: THE UNHEARD VOICES” Utrecht University, https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/182 
  2. Elzahar, Omnia(2019) “Framing the forgotten war of Yemen: A comparative study” Fountain, Knowledge Master's thesis, American University in Cairo, https://fount.aucegypt.edu/etds/509
-Alsaridi, H. (2020), alharb walsahafatu: tatir alharb alsuwriat walyamaniat min khilal altaghtiat al'iikhbariat eabr al'iintirnit fi niuyurk taymiz, al'iielam aljadid walaitisal aljamahiri, , jamieat Bahrain, 88(2), 32 - 38.
- Al-Mashali, A. (2019), "muealajat alsahafat al'iiliktruniat alsueudiat lieasifat alhazma", risalat majistir, (jamieat Almalik Saeud, kuliyat aladab, Alsaeudiati).

-Khamaash, H. (2019), "tatir alharb ealaa tanzim daeish fi jaridat niuyurk taymz", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Baghdad, kuliyat Al'iielami).

  1. Sandra Andersson (2019)” Putting Peace in the Frame: Alternative US Media Framing of the War in Syria” Master programme in Journalism, Södertörn University, Stockholm.
  2. Al-Watary, Ahlam Hamid(2018) “Framing Analysis of National Media in Yemen Conflict” Degree of Master, Education and Social Sciences, Örebro University, Sweden.

-Almakinzi, A. (2016) "taghtiat alsuhuf al'iilikturuniat li'ahdath eamaliat easifat alhazma, dirasat tahliliat ealaa sahifatay alriyad walsharq al'awsta", almajalat alearabiat lil'iielam walaitisali, 16(3), 315 - 372.

  1. Hallahan K  “Seven models of framing: Implications for public relations” Journal of Public Relations Research, Vol. 11 , No. 3 .1999. p .205
  2. Robert M. Entman, "Framing: toward clarification of a fractured parading” Journal of Communication, vol.43. No.4, 1993, p 52.
  3. Robert M. Entman "Framing: toward clarification of a fractured parading” Journal of Communication (1993), vol.4. No.4, 1993, p 52.
  4. Goffman,Erving “Frame Analysis: An Essay on the Orgnization Of  Experience” Contemporary Sociology, Vol4,No6,1975, pp.599-603.
  5. Olga Baysha and Kirk Hallahan “Media framing of the Mkrainian political crisis 2000-2001” journalism studies, vol.5, No.2, 2004, PP: 233-246.
  6. Dietram A.Scheufele “Framing as a theory of media effects” journal of communication, vol: 49  ,No. 1, 1999.
  7. Roger D. Wimmer & Joseph R. Dominick, "Mass Media Research: An Introduction", 6th ed, (U.S.A: Wadworth Publishing Company, 2000), P. 391.
  8. Claes H.devreese “News framing theory and typology” Jhon Bengamins Puplishing Company London, 2005, p:73.

-Makawi, H., Alsayid, L. (2009), "aliaitisal wanazariaatuh almueasiratu", ta8, (Alqahira, aldaar Almisriat Allubnania).

-Hassan, F. (2011), "almuealajat al'iikhbariat liqadaya alsharq al'awsat alsiyasiat wal'amniati, dirasat muqaranat bayn qanawat alhurat al'amrikiat walealam al'iiraniat walniyl lil'akhbar almisriat waineikasatiha ealaa aljumhur almisrii", risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira, kuliyat Al'iielam).

-Al-Abed, A. (2003), "almuejam alearabii al'asasii", ta1, almunazamat alearabiat liltarbiat walthaqafat waleulumi, Tunis.

-Almaebi, J. (2020), "atir muealajat mawaqie alsuhuf al'iilikturuniat walmawaqie al'iikhbariat litadaeiat jayihat fayrus kuruna almustajda", majalat albuhuth al'iielamiati, jamieat Al'azhar, 54(5), 3351 - 3406.

Ghatishan, G. (2004), "madkhal 'iilaa alsahafat al'iilikturuniati", majalat aldirasat Al'iielamiati, 114(2).

-Bilqasim, G. (1996), "alsihafat al'iiliktruniat fi aljazayir waqie wafaq", (jamieat Aljazayir, kuliyat aleulum alsiyasiat wal'iielami, Aljazayir).

- Hussein, S. (1996), "buhuth al'iielami: al'usus walmabadii", t 3, (Alqahira, Alam Alkutab).
-Abd Alhamid, M. (1977), "dirasat aljumhur fi buhuth al'iielami", t 2, (Alqahira, Alam Alkutab).

Alkamil, F. (2001), "buhuth al'iielam walraay aleami: tasmimuha, 'iijrawuha, watahliliha", (Alqahira, dar alnashr liljamieati).

36. https://alwatannews.net/article/90888

37. https://www.alwatan.com.sa/ampArticle/272316