الخطاب الرسمي السعودي لوسائل الإعلام العربية والعالمية- دراسة تطبيقية على السياسات الداخلية وقضايا العلاقات الخارجية

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

جامعة الامام بالرياض- كلية الاعلام والاتصال

المستخلص

 تهدف الدراسة الحالية إلى رصد وتحليل الخطاب الرسمي السعودي، متمثلًا هنا تحديدًا في الخطاب السياسي لخادم الحرمين الشريفين الملك سلمان، ولسمو ولي العهد الأمير محمد بن سلمان، الموجه لوسائل الإعلام العربية والعالمية بشأن قضايا السياسة الداخلية، والخارجية، عبر الوقوف على فهم سياقات وظروف وتداعيات إنتاج هذه الخطابات، بما يعنيه ذلك من تحليل انعكاس مرتكزات سياسة المملكة العربية السعودية داخليًا وخارجيًا، ثم التعرض للموقف من قضايا العلاقات الخارجية وما يتضمنه الخطاب من تفسير للعلاقات والقوى الفاعلة المتضمنة، وذلك مع الأخذ في الاعتبار ما يعكسه وما ينقله هذا الخطاب من رسائل للعالم خاصة في أوقات الأزمات، أو الشائعات، التي تستلزم ضرورة توجيه خطاب رسمي يستهدف الرأي العام المحلي والدولي، هذا فضلًا عن التعرف على ما قد يحمله هذا النوع من الخطابات من أبعاد مستقبلية قد تعكس تصورات ورؤى واضعي السياسات السعودية على المستوى الداخلي والخارجي، وما قد يحدده متخذو القرار السياسي من سياسات وخطط على المدى القريب والبعيد، على كلا المستويين الداخلي والخارجي.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


- Ali, S. (2017). altanafus al'amrikiu alsiyniu tujah qarat 'afriqia baed alharb albaridati: alsuwdan anmwdhjan, altabeat al'uwlaa, (Amaan: Al'urdun, dar 'Amjad lilnashr waltawzie).
-Alsuwigh, A. (1992). Al'iislam fi alsiyasiat alkharijiat alsaeudia (Alriyad, 'awraq lilnashri), t 1, 23-39.
-Sueud, S. (2010). al'iielam alsaeudiu watatawuruh alsiyasiu (Alriyad, alqanawat Al'iielamiatu), 12-17.
- Majid, S. (2018). altahlil altadawuliu lilnasi alsiyasiu: dirasat fi wasayil al'iielam almaqru'a (Al'urdunn, ealam alkutub alhadith lilnashr waltawzie), ta1.
- Sahar Altikriti (2016). Persuasive Speech Acts in Barack Obama's Inaugural Speeches (2009- 2013) and the Last State of the Union Address, Jordan Al-Zaytoonah University of Jordan. International Journal of Linguistics, Vol.8, No.2., p p.47-66.
-Aleasaaf, A. (2022) alaitisal alsiyasiu fi ealam yataghayar (alriyad: almualafu), ta2.
- Qasim Obayes Al-Azzawi & Aziz Khalaf Abid Saleh (2021) "Power in American Presidential Speeches: A Critical Discourse Analysis", Psychology and Education, 58 (5): 4063-4076.
- Mervat M. Ahmed (2021). Polarization and Negative-Other “China” Presentation in US President Trump’s COVID-19 Tweets: A Critical Discourse Analysis, Cairo Studies in English, (2), PP. 145-163. https://cse.journals.ekb.eg/ DOI: 10.21608/cse.2022.48320.1079
- Kira Pakarinen (2021), "A Forever Superior French Self in its former pré carré africain? A post-structuralist foreign policy analysis of Emmanuel Macron’s legitimation discourse around Operation Barkhane in Mali", M.A Thesis, Dept. of Global Political Studies, IR 61-90, IR103L, Malmo University, Retrieved from https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1590966/FULLTEXT01.pdf
-Albanaa, D. (2020). dawr alkhitab alduwalii lilrayiys alsiysii fi tahdid 'abead alsuwrat al'iielamiat limisr wa'iislahiha, almajalat almisriat libuhuth Al'iielam, kuliyat Al'iielam, jamieat Alqahira, 72(2): 177- 248.
-Alshirbini, A. (2020)."muharikat alaitisal al'iiqnaeii fi alkhitab alriyasii almisrii almuajah liwasayil al'iielam alduwaliat bialtatbiq ealaa khitab alrayiys eabd alfataah alsaysi khilal al'aewam min 2014-2017", almajalat aleilmiat libuhuth alealaqat aleamat wal'iielan, yuniu, kuliyat Al'iielam, jamieat Aqahira,  109(2), 1-107.
-Alsulami, A. (2020). dalalat alkhitab alsiyasii alsaeudii: dirasat simiayiyat likhitabat al'amir sueud alfaysali, majalat jamieat Almalik Abd Aleaziz: aladab waleulum al'iinsaniati, 14(1): 245-273.
-Aleaqili, M. (2019). tahlil alkhitab alsiyasii lilmalik eabd allah althaani bin alhusayn wa'atharuh fi altanmiat albashariat fi al'urduni (1999-2015), majalat dirasat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, aljamieat Al'urduniya, eimadat albahth alealmi, 3(2). 150-173..
-Merazga, I. (1997)., alaitisal alsiyasii fi Aljazayir fi zili altaeadudiat alsiyasiati, tartib aleawamil almuathirat fi dawr aljarayid alyawmiati, risalat majistir ghayr manshurtin, maehad eulum Al'iielam walaitisali, .
- Dadugblor, Stephen K. (2016). "Clusivity in Presidential Discourse: A Rhetorical Discourse Analysis of State-of-the-Nation Addresses in Ghana and the United States", Open Access Master's Thesis, Michigan Technological University.
- Al-Abed Al-Haq, F. &  Al-Sleibi, N. (2015). A Critical Discourse Analysis of Three Speeches of King Abdullah II., US-China Foreign Language, Vol. 13, No. 5, 317-332. doi:10.17265/1539-8080/2015.05.001
-Alnuwrj, H. (2014). tahlil alkhitab alsiyasii: fi daw' nazariat alatisal allughwi, (Alqahira: dar Alam alkutab), ta1.
-Arif, M. (1998). alkhitab alearabiu: simatih wakhasayisuhu, ghasaan 'iismaeil Abd Alkhaliq fy: tahlil alkhitab alearabii: buhuth mukhtarat, manshurat jamieat filadilfia, Al'urdunn.
-Rabaya, Y. (2015). alkhitab al'akhir lilrayiys bin eali bayn altafwid waltaqwida: dirasatan fi tahlil alkhitab alsiyasiu", majalat aleulum alaijtimaeiat wal'iinsaniati, (Al'urduni: aljamieat Al'urduniya) , 3(3), 751-768.
-Amin, O. (1993). qadiat alhuiat fi misr fi alsabeiniaati, risalat majistir ghayr manshurtin, kuliyat alaiqtisad waleulum alsiyasiati, jamieat Alqahira.
--Al-Jalatlawi, A. (1992). madkhal 'iilaa al'uslubiat tnzyran wttbyqan, (Aldaar Albayda': manshurat Oyoun) ta1.
-Shuman, M. (2007). tahlil alkhitab al'iielamii: 'utur nazariat wanamadhij tatbiqiatin, t 1, (Alqahira: aldaar Almisriat Allubnaniati).
-Abu Osbae, S. (1998). alealaqat aleamat walaitisal al'iinsanii, (Amman: dar Alshuruq lilnashr waltawzie), ta1.
-Johnston, B. (2013). altawazi fi alearabiat: altaedil qalban lil'iiqnaei, dirasatan manshuratan fi kitabi: buhuth fi tahlil alkhitab al'iiqnaeii, tarjamata: muhamad aleabd (masar: jamieat Ain shams, kuliyat Al'alsuna, al'akadimiat alhadithat lilkitab aljamiei) . 49-64.
-Majid, E. (2014). alkhitab alriyasiu al'amrikiu waltahawulat aldiynamikiat fi alsiyasat alkharijiat al'amrikiati: 30/12/2010, majalat almustansiriat lildirasat alearabiat walduwaliati, 36(3).
-Ramadan, S. (2012). muejam tahlil alkhatabi, labinatan jadidat fi alnaql almaerifii, majalat qawafil alsaeudiat, e 29(3).
-Abd aleazim, R. (2015). tanmiat maharat tahlil alkhitab allughawii ladaa mutaealimay allughat alearabiat alnaatiqin balaghat 'ukhraa biaistikhdam barnamaj qayim ealaa alnazariat altadawuliati, majalat dirasat fi almanahij waturuq altadrisi, 210(4), 71-118.
- Benekrad, S. (2012). alsiymyayiyaati: mafahimuha watatbiqatiha, (Dimashqa: dar Alhiwar lilnashr waltawzie), ta2, s s 53-63.
-Abd Allatif, E. (2020). tahlil alkhitab alsiyasiu: albalaghatu, alsultatu, almuqawimatu, (Alqahira: dar Kunuz almaerifat lilnashr waltawzie), ta1, 183-227.
- (   R, Martin, J. & David, Rose (2004). Working with Discourse: Meaning beyond the Clause, (London: Continuum) p.264.
- (Cameron, Deborah (2001). Working with Spoken Discourse (London: Sage Publications) p. 123.
-( Scollon, Ron & Scollon, Suzanne Wong (2003). . Intercultural Communication, 2nd ed. (Oxford: Blackwell Publishing) p. 21.
- (Bell, Allan & Garrett, Peter. Approaches to Media Discourse (Oxford: Blackwell Publishers, 1998) pp.6-8.
- Hippo, B. (2017) altashrih alsiyasiu lilsaytarati, tarjamat ghazi bru, wanabil 'abu saeba, (Birut: aldaar Alearabia lileulum nashiruna), ta1.
-Abd alhamid, M. (2010). tahlil almuhtawaa faa buhuth al'iielami" min altahlil alkamiyi 'iilaa altahlil fi aldirasat alkayfiat watahlil muhtawaa almawaqie al'iielamiati, (Alqahira: Alam Alkutab).
- Faraj, A. (2014). tahlil alkhitab al'iielamii aliaijtimaeii al'iidraki, majalat kuliyat altarbiati, jamieat Al'azhar, 159(3).
-Aldawsarii, R. (2022). alhujaaj fi alkhitab alsiyasii alsaeudii: muqarabat tadawuliat, Alriyad, markaz albuhuth waltawasul almaerifii.