خطاب الأزمة الروسية الأوكرانية وتداعياتها في مواقع الفضائيات العربية والموجَّهة بالعربية بالتطبيق على موقعي الجزيرة وروسيا اليوم

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

کلية الآداب.جامعة بنها

المستخلص

     تتحدد مشكلة الدراسة في معرفة الدور الذي مارسته مواقع القنوات الإخبارية العربية (موقع الجزيرة)، والموجهة باللغة العربية (موقع روسيا اليوم) في إدارة الأزمة الروسية- الأوكرانية؛ من خلال الكشف عن الكيفية التي عالجت بها هذه المواقع الأزمة وتداعياتها، ومعرفة أهم الأطر التي ارتكزت عليها في هذه المعالجة، وتفسير أهم المرتكزات الأساسية التي قدَّمها خطاب كل موقع؛ لذا تم استخدام أسلوب الحصر الشامل للأخبار الخاصة بالأزمة الروسية الأوكرانية الواردة بالمواقع السابق ذكرها بواقع (208) مواد خبرية على النحو التالي: (80) مادة خبرية لموقع الجزيرة– (128) مادة خبرية لموقع روسيا اليوم، وذلك خلال الفترة من 1/3/2022 وحتى 30/3/2022، أي لمدة شهر كامل، وتوصلت الدراسة لعدة نتائج، أهمها:

قدَّم موقع قناة الجزيرة (9) أطروحات حول الأزمة، سجلت (105) تكرارات من إجمالي الأطروحات المقدمة، وقد تم دعم هذه الأطروحات بحجج وأدلة بلغ عددها (90) تكرارًا، بينما قدَّم موقع قناة روسيا اليوم (8) أطروحات حول الأزمة سجلت (160) تكرارًا، وقد تم دعم هذه الأطروحات بحجج وأدلة بلغ عددها (143) تكرارًا.

تمثلت الأطر الإعلامية الخاصة بالأزمة الروسية- الأوكرانية في: جاء إطار الصراع في الترتيب الأول؛ ويرجع ذلك إلى طبيعة الأزمة الأوكرانية والتي تشهد معارك يومية بين الأطراف المتحاربة، كما تشابهت مواقع الدراسة في ترتيبها لاستخدام الأطر المرجعية التي اعتمدت عليها عند عرضها للأخبار التي تخص الأزمة، حيث جاءت الأطر السياسية الرسمية في مقدمة الأطر المرجعية المستخدمة.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


- Abd aleaziz, B. (2012)."manahij albahth al'iielamii: al'usul alnazariat wamaharat altatbiqi", (Alqahira: dar Alkitab alhadithi).
- Youngae Lee, "Korean Hurricane Media Discourse analysis", Master of Arts,( Louisiana State University Agricultural and Medical College,2007), p16.
- Wendy Cukier, "Two-Tier Health Care, Education, and Policing: A Comparative Analysis of the Discourses of Privatization", IN: Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice ,VOL:47,NO:1,2005 , pp. 87-126.
- Hans Bickes &athers, "The Financial Crisis in the German and English Press: Metaphorical Structures in the Media Coverage on Greece, Spain and Italy",IN: Discourse and Society , vol:25,NO,4,2014,pp 424-445.
- Kelvin williams, " understanding media theary", (london: Arold, 2003), p122.
- Klaus Bruhn Jensen, "A handbook of media and communication research: qualitative and quantitative methodologies", Third Edition, (New York: Routledge, 2021), p250.
- David Machin، Andrea Mayr," How to Do Critical Discourse Analysis", (lodon: SAGE Publications Ltd,2014) , p164.
- Jad, L. (2007).  almuealajat alsahufiat lilshuwuwn alkharijiat fi altabeat alduwaliat lisahifat aljiruzalim bust 'iilasarayiyliati, risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira: kuliyat 'iilaealami, qism alsahafati).
- sayid, A. (2019). "tahlil alkhitab al'iielamii: madkhal nazariun", fi: majalat eulum al'iinsan walmujtamaei, 3(2), 333 - 360.
- Michael J. Carter, The Hermeneutics Of Frames And Framing: An Examination Of The Media’s Construction Of Reality, Article Published In Sage, April-June 2013,P.3.
- Olga Baysha, Kirk Hallahan," Media framing of the Ukrainian political crisis, 2000–2001", IN: Journalism Studies, VOL: 5, NO:2,2004,PP233-246.AVialable at: https://www.researchgate.net/publication/232886418_Media_framing_of_the_Ukrainian_political_crisis_2000-2001.
[1]) Bianca-Florentina Cheregi,"The Media Construction of Anti-Immigration Positions: The Discourse on The Romanian Immigrants”, In the British Press, Revista Română De Sociologie,2015, P.283.
- James N. Druckman,"On the Limits of Framing Effects: Who Can Fram?", Journal of Politics, Vol:63, No:4, 2001, p.106.
- Mikawi, H., Alsaied, L. (1998). "aliaitisal wanazariaatuh almueasiratu", ta1, (Alqahira: aldaar almisriat allubnaniati).
- Robert M, Entman, " Framing: Toward clarification of a fractured paradigm", Journal of Communication, VOL:43, NO:4, 1993, P51 IN:
- Gulsan Ara Parvin& Athers," Media discourse in China and Japan on the COVID-19 pandemic: comparative analysis of the first three months", IN: Journal of Information, Communication & Ethics in Society, Vol: 20, NO: 2, 2022, PP 308-328.
- Mallya, M Deepali& Susanti, Rini," Theorizing race, marginalization, and language in the digital media", IN: Communication & Society, Vol: 34, NO: 2, 2021, PP 403-415.AVialable at: https://www.researchgate.net/publication/232886418_Media_framing_of_the_Ukrainian_political_crisis_2000-2001.
- Taha, M. (2021)." tahlil alkhitab al'iielamii limawaqie alqanawat al'iikhbariat alduwaliat almuajahat biallughat alearabiat hawl aleunf dida almar'at bidual alsharq al'awsati", fi: majalat albuhuth al'iielamiati, jamieat Al'azhar- kuliyat al'iielama, 58(3).
- Hanan Gharib Ismaeel," Critical Discourse Analysis of the Syrian Crisis in News Reporting", MSC, (Syrian Arab Republic
Tishreen University: Faculty of Arts and Humanities, English Department,2019).
-Muhamad, R. (2018). "tahlil 'akhlaqiaat alkhitab al'iielamii fi almawaqie al'iikhbariat al'iiliktruniati: dirasatan fi 'iitar nazariat 'akhlaqiaat alkhatabi", fi: almajalat aleilmiat libuhuth alsahafati, jamieat Alqahira- kuliyat al'iielama, 14(2), 395 - 449.
- Ibrahim, A. (2017). "'azimat muslimi alruwhinja fi khitab almawaqie al'iiliktruniat ali'iielamiat alearabiati: dirasat tahliliatun", fi: majalat albuhuth al'iielamiati, aleadadi:48, kuliyat al'iielami- jamieat Al'azhar, 7-58.
- Abd alfataah. M. (2017). "alkhitab al'iielamii lilmawaqie al'iiliktruniat lilqanawat al'iikhbariat alduwaliat fi taghtiat alaintikhabat albarlamaniat almisriati, fi: almajalat almisriat libuhuth alraay aleami, jamieat Alqahirati- kuliyat al'iielam, 1(2), 161- 207.
- Al-Ghamrawi, R. (2015). "atar 'iintaj alkhitab alsiyasii eabr almawaqie al'iiliktruniat lilqanawat alfadayiyat wa'athariha fi tashkil aitijahat aljumhur nahw alqadaya alsiyasiat almisriat almutaealiqat bial'amn alqawmii: dirasatan halatan liqadiat suqut altayaarat alruwsiati", fi: majalat altufulat waltarbiati, jamieat Al'iiskandaria- kuliyat riad al'atfal, 24(5). 343- 397.
- 'Ahmad, J. (2009)." 'atar 'iintaj alkhitab alkhabarii fi almawaqie al'iiliktruniat fi al'azamat alduwaliati: dirasatan halatan limawaqiei (bi bi si walealami) bialtatbiq ealaa 'azmat aihtijaz albahaarat albiritaniiyna", fi: almajalat almisriat libuhuth al'iielami, jamieat Alqahira- kuliyat Al'iielam, 34(2). 45- 119.
- Hosni, W. (2022)," muealajat al'azmat alsuwriat bimawaqie alfadayiyaat alearabiat walmuajahat bialearabiat fi alfatrat min 2018-2019/ dirasat tahliliati", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Almansura: kuliyat aladab, qism al'iielami).
- Muhamad, W. (2012). "atar altaghtiat al'iikhbariat li'azmat fayrus kufid 19 fi mawaqie alsuhuf al'iiliktruniat alearabiati: dirasat tahliliatan", fi: almajalat alduwaliat lilaitisal alaijtimaeii, jamieat Abd Alhamid bin Badis Mustaghanim- kuliyat aleulum al'iinsaniat walaijtimaeiati, 4(3), s s 262 - 290.
- Bilal, Z. (2021)." "atar taqdim almawaqie al'iikhbariat alduwliat li'azmat alsafinat aljanihat biqanaat alsuwis", fi: majalat albuhuth al'iielamiati, kuliyat al'iielam jamieat Al'azhar. 59(5). 2080- 2120.
-Jenna Gibson, Nathaniel Ming Curran," Conflict and responsibility: Content analysis of American news media organizations’ framing of North Korea",IN: Media, War & Conflict, Vol: 13,NO: 3,2020,PP 352–371.
-Ibrahim, N. (2020). "muealajat altilifizyun walsuhuf al'iiliktruniat lil'azamat al'amniat fi almujtamae almisrii waealaqatiha bimustawaa alsukht alsiyasii ladaa almurahiqina", fi: majalat dirasat altufulati, jamieat Ain shams- kuliyat aldirasat aleulya liltufulati, 89(2).
- Mustafaa, M. (2018). "al'utur almusawarat lil'azmat alsuwriat fi almawaqie al'iiliktruniat lilqanawat al'iikhbariat alduwliati", fi: almajalat almisriat libuhuth alraay aleami, kuliyat al'iielami, jamieat Alqahira, 2(1). 447 - 495.
- Jenna Blower&athers," The Syrian refugee crisis in canadian media", Ryerson University ,center for immigration and settlement ,2017.Avialable at: https://www.torontomu.ca/content/dam/centre-for-immigration-and settlement/tmcis/publications/ workingpapers /2017_3_Tyysk%C3%A4 _Vappu_Blower _Jenna_DeBoer _Samantha _Kawai_Shunya_Walcott_Ashley_The_Syrian_Refugee_Crisis_in_Canadian_Media.pdf. 
- Marzuq, D. (2017). "muealajat mawaqie alqanawat al'iikhbariat li'azmat sadi alnahdati", fi: almajalat almisriat libuhuth al'iielami, aleadadi:61, jamieat Alqahira- kuliyat al'iielami, 47 -140.
- (Michael Andreas Etter Anne Vestergaard, "Facebook and the public framing of a corporate crisis",IN: Corporate Communications: An International Journal, Vol. 20 No. 2,2015, pp. 163-177.
_Ani, A. (2015)."altaghtiat al'iikhbariat lil'azmat alsiyasiat fi aleiraq 2014 limawaqiei aljazirat nit walearabiat nat: dirasat tahliliati", risalat majistir manshurat, (jamieat Alsharq Al'awsat, kuliyat al'iielami).
- Alsaalihy, A. (2014)." muealajat mawaqie alsuhuf al'iiliktruniat almisriat lil'azamat alsiyasiat alearabiati: dirasat tahliliatun", fi: almajalat almisriat libuhuth alraay aleami, jamieat Alqahira- kuliyat al'iielami. 1(2).
- Lynda Lee Kaid & Athers, "War on the Web: The Immediate News Framing of Gulf War II "IN: Harvard International Journal of Press/Politics, VOL: 10, NO:1, 2005, PP22-44..
- Alian, I. (2016)."muealajat almawaqie al'iikhbariat al'iiliktruniat aleiraqiat liqadaya huquq al'iinsan fi alearaq", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat alduwal alearabiati: almunazamat alearabiat liltarbiat walthaqafat waleulumu, maehad albuhuth waldirasat Alearabiati).
- Muhamad, G. (2016). "atar muealajat aintihakat huquq almar'at fi almawaqie al'iiliktruniat watathiriha ealaa aitijahat aljumhur", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism sahafati).
-Awad, R. (2018). "atar muealajat mawaqie alfadayiyaat alearabiat walnaatiqat bialearabiat liqadaya al'amn alqawmii alearabii wadawriha fi tashkil aitijahat alshabab nahwuha", risalat dukturah ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyun).
-Ahmad, J. (2013). "atar muealajat qadaya alsharq al'awsat fi mawaqie alqanawat altilifizyuniat al'ajnabiati", almajalat almisriat libuhuth al'iielami, kuliyat al'iielami- jamieat Alqahira. 45(2).
- Hasan, T. (2016). "qadaya huquq al'iinsan kama taekisuha alqanawat al'iikhbariat wamawaqieuha ealaa al'iintirnta", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat alqahirati: kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyun).
-Mustafaa, N. (2016). "dawr almawaqie al'iiliktruniat al'iikhbariat fi wade 'awlawiaat aihtimam almar'at almisriat nahw musharakatiha alsiyasiat eaqib thawrat 25 yanayir", risalat majistir ghayr manshuratin, (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism sahafati).
- Muhamad, S. (2014). "alealaqat bayn alaietimad ealaa almawaqie al'iikhbariat al'iiliktruniat wamustawaa almaerifat bialqadaya alsiyasiat alyamaniat walearabiat ladaa alshabab alyamanii", risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifiziuni).
- khadr, D. (2008). "almuealajat al'iielamiat lilqadaya alsiyasiat alearabiat fi mawaqie alqanawat altilifizyuniat alearabiat ealaa shabakat al'iintirnta", risalat majistir ghayr manshura (jamieat Alqahira. kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyuni)
- Albatriq, G. "muealajat almawaqie al'iikhbariat walmunazamat alearabiat walduwaliat ealaa shabakat al'iintirnit lilqadaya alsiyasiat alearabiat waitijahat aljumhur almisrii nahwaha", risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alzaqaziq: kuliyat aladab, qism al'iielami).
- Abd alkarim, A. (2016)."almuealajat al'iikhbariat lilshuwuwn alearabiat wal'iiraniat fi qanaatay rusia alyawm wabi bi si alearabia", risalat majistir ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyuni).
-Atteq, D. (2016), "atar muealajat al'azamat alsiyasiat alearabiat fi alqanawat alfadayiyat al'iikhbariat alnaatiqat bialearabiat waitijahat aljumhur nahwaha", risalat dukturah ghayr manshura (jamieat Alqahirati: kuliyat al'iielami, qism al'iidhaeat waltilifizyuni).
- Sharif, S. (2013). "taghtiat alqanawat alfadayiyat al'iikhbariat liqadaya alsiyasiat alkharijiat almisriat watathiruha ealaa aitijahat aljumhur tujah aldawr almisrii fi alqadaya alearabiati", risalat majistir ghayr manshura (jamieat Alqahira: kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyuni).