الأنشطة الاتصالية للصناديق العائلية ودورها في تعزيز القيم الأسرية والاجتماعية- دراسة مسحية على القائم بالاتصال

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

قسم الاعلام، كلية العلوم الانسانية والاجتماعية، جامعة الملك سعود

المستخلص

     هدفت الدراسة إلى التعرف على طبيعة الأنشطة الاتصالية التي تمارسها الصناديق العائلية بالمملكة العربية السعودية، ودور هذه الأنشطة في تعزيز القيم الأسرية والاجتماعية من وجهة نظر القائم بالاتصال، واعتمدت الدراسة على منهج المسح، وفي إطاره تم استخدام أسلوب المسح الميداني على عينة عمدية قوامها 62 مفردة من القائمين بالاتصال في الصناديق العائلية، وتم جمع البيانات باستخدام أداة الاستبانة، وتوصلت الدراسة إلى مجموعة من النتائج، أبرزها:
      يستخدم أكثر من ثلثي القائمين بالاتصال في العينة الوسائل الإعلامية في نشر معلومات وأخبار الصناديق العائلية بدرجة دائمة ومتقطعة. وجاءت اللقاءات التعريفية والثقافية عبر وسائل التواصل الاجتماعي في صدارة الوسائل الإعلامية الأكثر استخدامًا في الصناديق العائلية، كما جاءت الأخبار الاجتماعية للأسرة (مواليد ووفيات) في قائمة الأنشطة الإعلامية التي تنشرها الصناديق العائلية عبر الوسائل الإعلامية المختلفة، يليها نشر أخبار وأنشطة الصندوق، ثم المواد الإعلامية المتخصصة بالمبادئ والقيم العائلية والاجتماعية.
      تسهم الأنشطة الإعلامية للصناديق العائلية في تعزيز القيم الأسرية بدرجة مرتفعة، بينما تسهم تلك الأنشطة في تعزيز القيم الاجتماعية بدرجة متوسطة، من وجهة نظر القائم بالاتصال في الصناديق العائلية، وكانت أبرز المعوقات التي تعترض ممارسة الأنشطة الإعلامية في الصناديق العائلية، هي نقص الدعم المالي للأنشطة الإعلامية، وعدم توفر متخصصين في الإعلام.
     وكشفت النتائج عن وجود علاقة ارتباطية طردية متوسطة بين معدل استخدام القائمين بالاتصال للوسائل الإعلامية، وإدراكهم لدور الأنشطة الإعلامية بالصناديق العائلية في تعزيز القيم الأسرية والاجتماعية، ووُجدت فروق ذات دلالة إحصائية في إدراك القائم بالاتصال لدور الأنشطة الإعلامية للصناديق العائلية في تعزيز القيم الأسرية تعزى لاختلاف المؤهل التعليمي لصالح الجامعيين، في المقابل أظهرت نتائج الدراسة عدم وجود فروق ذات دلالة إحصائية في إدراك القائم بالاتصال لدور الأنشطة الإعلامية للصناديق العائلية في تعزيز القيم الاجتماعية تعزى لاختلاف المتغيرات الديموجرافية للمبحوثين.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


-Alnaqib, R. (2022), 'iidarat aldughut al'usariat lil'umi waealaqatiha bialshueur bial'amn al'usarii lil'abna'i, jamieat Almansura, majalat kuliyat altarbiat alnaweiati- 65(3)., s 81- 123.
- Abd Allah, S. (2019), alqiam al'usariat kama taekisuha aldirama altilifizyuniat almisriatu, almajalat alaijtimaeiat alqawmiatu, almarkaz alqawmiu lilbuhuth alaijtimaeiat waljinayiyati, 1(2). 85- 108.
- Latrash, N. (2017), astikhdam shabakat altawasul aliajtimaeii watathiriha ealaa alqiam al'usariat ladaa alshabab aljamiei, majalat tarikh aleulumi, jamieat Rayaan Ashur Aljilfati, 10(3). 355- 372.
-Al-Jayoushi, A. (2017), al'iielam altafaeuliu waqadaya al'usrat alearabiati: dirasat eilmiatan qadamat lilmutamar alduwalii althaani liqism al'iielam bijamieat almalik saeud, Alriyad, albiyat aljadidat lil'iielam altafaeulii fi alealam alearabii: alwaqie walmamul 21-22 firayir 2017m.
-Jayusi, M.(2015), waqie alealaqat al'usariat almutaratibat ealaa mawaqie altawasul alaijtimaeii min wijhat nazar 'awlia' 'umur altalabat fi madinat tulkarm, almajalat al'urduniyat lileulum altatbiqiati- silsilat aleulum al'iinsaniati, Al'urdun: Amman 2 (4).
- Kasem, N. (2013), alqiam al'usariatu: 'ahamiyataha wawajib al'iinsan nahwaha fi daw' Alquran alkarimi, kuliyat dirasat Alquran walsunati, jamieat Aleulum al'iislamiat almaliziati.
- Almajli, W. (2012), 'asalib muealajat albaramij alhawariat lilqadaya alaijtimaeiat fi alqanaat alsaeudiat al'uwlaa, risalat majistir, ghayr manshuratin, alriyad, jamieat Al'iimam Muhammad bin Sueud al'iislamiatu, kuliyat aldaewat wal'iielami, qism al'iielami.
- Zarari, N. (2011), altarh alfilmii liqadiat aleunf dida almar'at fi alsiynima aljazayiriat almueasirat tahlil alnasi alsiymiuluji, risalat majistir, jamieat Aljazayir althaalithati.
-Abdul Jalil, Z. (2011), alaistiqrar al'usariu waealaqatuh bi'asalib aitikhadh alqararat bial'usrat alsaeudiati, majalat buhuth altarbiat alnaweiati, jamieat almansurati, 21(3). 407-437.
- Al-Hamoud, A. (2010). aleunf al'usariu fi al'iielam alearabii bayn alwaey almihnii walrihanat altaswiqiati: ruyat naqdiatun, waraqat eamal muqadimat fi mutamar al'usrat wal'iielam alearabii .Aldawha.
- Othman, A. (2010), wasayil al'iielam waleunf al'usri, alrayad, jamieat Nayif alearabiat lileulum al'amniati.
- Al-Otaibi, S. (2009), almuealajat alsahufiat liqadaya aleunf al'usarii fi alsahafat al'iiliktruniati: dirasat tahliliat ealaa sahifat 'iilaf, risalatan muqadimatan linayl shahadat majistir fi al'iielami, bijamieat Alsharq al'awsat lildirasat aleulya.
- Alsayid, M. (2003), surat aleunf fi alealaqat bayn alrajul walmar'at kama tuqadimuha aldirama alearabiat fi altilifizyun almisrii, risalat majistir, ghayr manshuratin, jamieat Alqahira, kuliyat al'iielami, qism Alezaa waltilifizyun.
- Qamra, H. (2003), alqiam al'usariat waealaqatuha bi'anmat alsuluk alaistihlakii lil'usrat alsaeudiati, risalat majistir, kliat altarbiat lilaiqtisad almanzilii jamieat Om Alquraa, makat almukaramatu, almamlakat Alearabiat Alsaeudiati.
- Akl, Hussein. (2006), alqiam almihniat ladaa talabat almarhalatayn almutawasitat walthaanawiat fi dual 'aeda' majlis altarbiat lidual alkhaliji, ta1 (Alriyad: maktab altarbiat lidual alkhalij).
- Akl, Hussein. (2006), alqiam alsulukiat ta2 (Alriyad: maktab Altarbiat lidual Alkhalij).
- Alfaqar, S. (2017), manahij albahth waliastikhdamat al'iihsayiyat fi aldirasat al'iielamiati, ta3 (Alqahira: aldaar Almisriat Allubnania) s 88.
- Muhamad, A. (2004), albahth alealmi, mafhumuhu, wa'asalibuh (Alriyad: matbaeat Sfiri).
-Arthruasaberger "media research techniques", 2nd ed., (London; sage publication 1994), p.85 – 199.
- Roger, d. wimmer and joseph, p. Dominick, "mas media research: an introduction", 2nd ed., (California: wadsworth publishing company, 1987), p.102.
- Obaid, A. (2002) al'uslub al'iihsayiyi waistikhdamih fi buhuth alraay aleami wal'iielam (Alqahira: dar Alfikr alearbii).
-Hair, J.F., Black W.C., Babin, B. J., & Anderson, R.E. (2014). Multivariate Data Analysis (Seventh Edition). USA: Pearson Education Limited., P.123.
- Ali, H. (2016). tathir aistikhdam mawaqie altawasul alaijtimaeii ealaa alqiam alaijtimaeiat wal'usariat lilshabab alearabii, matbueat kursii alyunisku lil'iielam almujtamiei- jamieat al'iimam Muhammad bin Sueud al'iislamiati.