اتجاهات النخبة نحو توظيف تقنيات وتطبيقات الذكاء الاصطناعي بالمواقع الإلكترونية المتخصصة- دراسة ميدانية على مواقع المرأة الرسمية

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلف

كلية الاداب جامعة الزقازيق مصر

10.21608/jsb.2025.363283.1893

المستخلص

    اتجهت المؤسسات الرسمية إلى إنشاء مواقع إلكترونية متخصصة، تهدف إلى توعية المرأة بقضاياها والإفادة من التقنيات الحديثة، مثل الذكاء الاصطناعي، لتعزيز التواصل والتفاعل مع الجمهور.
     فسعت الدراسة إلى استكشاف توظيف تقنيات الذكاء الاصطناعي في المواقع الرسمية المختصة بالمرأة، مثل منظمة المرأة العربية، والمجلس القومي للمرأة المصري، عبر منهج المسح الميداني، واستبانة عينة من النخبة (165 مبحوثًا) من الفئات العمرية 25 سنة فأكثر، والإجابة عن تساؤلات الدراسة، واختبار فروضها المنبثقة من نظرية انتشار المستحدثات لروجرز. وتوصلت الدراسة إلى مجموعة من النتائج، أهمها:

تعتمد هذه المواقع على الذكاء الاصطناعي في مراحله الأولية، حيث جاءت مؤشرات الاستخدام بين 50% و80%، بنسبة عامة 51.5% وبصورة تنفيذ جيدة؛ مما يشير إلى أنها ليست جاهزة بالكامل.
النخبة الأكاديمية كانت الأكثر استجابة (48.4%) من جيدة جدًا إلى ممتازة، تلتها النخبة الإعلامية (31.6%) من جيدة إلى جيدة جدًا، ثم الخبراء (20%) من متوسطة إلى جيدة.
عناصر مصداقية المحتوى (الدقة، الجودة، الموضوعية) جاءت في المستوى

المتوسط بنسبة 45.5% وبصورة تنفيذ جيدة، وتحتاج إلى المزيد.

بلغت نسبة الرضا العام 75.2% جيدة جدًا؛ مما يعكس ارتباطًا إحصائيًا بين توظيف التكنولوجيا ومستوى رضا المستخدمين.
أكثر التقنيات استخدامًا: التواصل المرئي (البث المباشر والزووم)، تليها الدردشة الآلية، بينما الكشف عن الأخبار الزائفة جاء في المرتبة الأخيرة.

التوصيات:

تدريب العاملين على تقنيات الذكاء الاصطناعي، مثل روبوتات الدردشة.
تعزيز الوعي بتطبيقات الذكاء الاصطناعي وأهميتها.
زيادة الدور الرقابي والتشريعي لحماية خصوصية الأفراد.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


  • - Gamal El-Din, "dawr almawaqie al'iiliktruniat alnisayiyat watathiruha fi tashkil aitijahat almar'at 'iiza' mushkilat aleunf al'usri", (jamieat alqahirati, kuliyat al'iielami, qism alealaqat aleamat wal'iielani, almajalat aleilmiat libuhuth alealaqat aleamat wal'iielani, 23(5). 399-481.

    -kamil, S. (2019). "atar qadiat aleunf dida almar'at fi almawaqie al'iiliktruniat alnisayiyati: dirasat muqaranatin", (jamieat Ain shams, kuliyat aladab, hawliaat adab Ain Shams, 3(1). 92-116.

    • Kadeswaran, sengottalyan, Brindha، Duralsamy, & Rathinaswarmy, Jayaseelan ”social media as gateway for accelerating women empowerment ” (Parishodh Journal, 9, Issue 3, 2020) pp. 4876 – 4885.
    • Magdalena, Dra- Sawickia. Horn Nord, Jeretta. Paliszkiewicz, Joanna & Lee, Tzong- Ru "Digital Media: Empowerment and Equality Information ” (MDPI Journal, Vol. 11, 4, 2020) P. 225.

    - Al-Za’noun, I. (2021), "aitijahat alqayimin bialaitisal fi almuasasat al'iielamiat alearabiat nahw tawzif aldhaka' alaistinaeii fi aleamal alsuhufii waineikasih ealaa almisdaqiat walmihniat dirasatan maydaniatan", risalat majistir manshurat, (Gaza, aljamieat al'iislamiati, kuliyat aladab), 1-220.

    - Abdel Hamid, A. (2020). tawzif tatbiqat aldhaka' alaistinaeii fi 'iintaj almuhtawaa al'iielamii waealaqatiha bimisdaqiatih ladaa aljumhur almisrii, (alqahirati, jamieat al'azhar, kuliyat al'iielami, majalat albuhuth al'iielamiati, 55(2). 2797-2860.

    - Abd allatif, M. (2021). "tabni almuasasat alsahufiat almisriat tiknulujia aldhaka' alaistinaeii fi 'iintaj watahrir al'akhbar walmawdueat alsahufiati: fi daw' tajarib baed alsuhuf al'ajnabia "(jamieat Alqahira, kuliyat al'iielami, markaz buhuth alraay aleami, almajalat almisriat libuhuth alraay aleama, 3(4). 1-68.

    -Alkhuli, S. (2020). "aitijahat alsahafiiyn almisriiyn 'iiza' tawzif aldhaka' alaistinaeii fi tatwir almadamin alsahufiat alkhasat bialthara' almaelumati: dirasat maydaniatun", (jamieat alqahirati, kuliyat al'iielami, almajalat almisriat libuhuth al'iielami, 72(3). 101-173.

    • Ugarte Ruiz, , J. L, Manfredi Sanchez, J. L. “ Algorithms and bots applied to journalism the case of Narrative Inteligencia Artificial: structure, production, and informative quality (Doxa comunicacion، No: 29,2019) PP 213-233.

    -Ali, E. (2020)., "aitijahat alsahafiiyn walqiadat nahw tawzif taqniaat aldhaka' alaistinaeii dakhil ghuraf al'akhbar bialmuasasat alsahufiat almisriati", (jamieat Alqahira, kuliyat al'iielami, markaz buhuth alraay aleami, almajalat almisriat libuhuth alraay aleama, 1(2). 1-66.

    • Biswal, K., & Gouda, N. K.“ Artificial Intelligence in Journalism: A Boon or Bane? In Optimization in Machine Learning and Applications ” (Springer, 2020) pp. 155–167.

    -Aram, A. (2021), mustaqbal alsahafiiyn fi easr aldhaka' alaistinaeii: sahafat alruwbut nmwdhjan, (jamieat al'azhar, kuliyat al'iielam bialqahirati, majalat buhuth al'iielami, 58(1). 1673-1702.

    -Badui, M. (2021)."aliat tatbiq wa'iintaj sahafat alruwbut fi misr fi daw' aistikhdam 'adawat aldhaka' alaistinaeii: dirasatan halatan ealaa mawqie alqahirat 24 al'iikhbari", (jamieat alqahirati, kuliyat al'iielami, almajalat almisriat libuhuth al'iielam, 75(2). 47-120.

    - Al-Dhiabi, S. (2022), "ruyat alnukhbat al'iielamiat fi alsaeudiat lidawr taqniaat aldhaka' alaistinaeii fi alhadi min tathir al'akhbar alkadhibat ealaa minasaat al'iielam alaijtimaeii", (albahrin, aljamieat alkhalijiati, almajalat alduwaliat lil'iielam walaitisal aljamahiri, 2(1). 123-163.

    -Hasaan, Y. (2021)."aitijahat alnukhbat nahw mustaqbal aintishar al'akhbar alzaayifat bimawaqie altawasul alaijtimaeii khilal aleaqd (2021-2030 ma.): dirasat aistishrafiatin", (jamieat alqahirati, kuliyat al'iielami, almajalat Almisriat libuhuth al'iielami, 77(2). 691-743

    • Ceide, F., Lopez, M. T.، & Alvarez, M. V.“ Impact of the COVID- 19 on television in Spain: Content, audience, platforms and production strategies ”(RISTI- Revista Iberica de Sistemas e Technologies de Información, 2020) PP 572-585.
    • Jonathan Stray, ”Making Artificial Intelligence Work for Investigative Journalism», (Digital Journalism, 7, Issue. 21, 2019) pp 1-23.
    • JL Rojas Torrijos, “ Automated sports coverages، Case study of bot released by Washington Post during RIo 2016 and Pyeong Chang 2018 Olympics” (Revista Latin de Comunicacion Social ,2019) PP. 1729-1747
    • Anorue Luke Ifeanyi, “ EFFECTIVENESS OF THE USE OF ICT BY MEDIA PRACTITIONERS IN MODERN DAY BROADCASTING ” (INTERNATIONAL JOURNAL OF COMMUNICATION AND SOCIAL SCIENCES, 2022) pp 43-59.

    -Alsiriti, W. (2020). "taqyim alnukhbat al'iielamiat limaharat al'iilqa' ladaa muqadimay baramij alyutyub fi daw' nazariat aintishar almustahdathat altiknulujiati", (jamieat alqahirati, kuliyat al'iielami, qism al'iidhaeat waltilfizyuni, almajalat aleilmiat libuhuth Alezaa waltilfizyun, 16(2). 403-454.

    -Aldaaghar,  M. (2021). aitijahat alnukhbat nahw tawzif al'iielam al'amnii litatbiqat 'aldhika' alaistinaeii fi mukafahat aljarayim al'iilktruniat wa'iineikasatih ealaa daem wataeziz al'amn alsiybiranii fi masra: dirasat maydaniatan", (jamieat al'ahram alkanadiati, kuliyat al'iielami, almajalat alearabiat libuhuth al'iielam walaitisali, 33(4).

    -Salim, D. (2021), "faeiliat aistikhdam tiqniaat aldhaka' alaistinaeii fi mawaqie altawasul alaijtimaeii min wijhat nazar tulaab al'iielam altarbawi: alfis buk nmwdhjan", (jamieat Alqahira, kuliyat al'iielami, almajalat Almisriat libuhuth alraay aleama, 3(1). 1-60.

    -Ismaeil, M. (2003). mabadi eilm aliatisal wanazariaat altaathiri, t (1) (Alqahira: aldaar alealamiat lilnashr waltawzie), 123-124.

    • Rogers, Everett M. "Diffusion of innovations” , 5th ed, (New York, Free press, 2003) pp. 35-37.

    - Rockets, S., DeFlier, M. (2002), nazariaat wasayil al'iielami: tarjamah kamal eabd alrawuwf, t (4) (Alqahira: aldaar alduwliat lilaistithmarat althaqafiati).

    -Almuzahara, M. (2012). nazariaat aliatisali, t (1) (eaman: dar almasirat lilnashr waltawzie).

    • http:// www. arabwomenorg. Org
    • http:// ncw. gov. eg

    -Roger D. Wimmer, and Joseph R. Dominick, “ Mass media research: an introduction” eight edition. (USA: Thomson Wadsworth,  2006). p 418.

    -Abd Alaziz, E. (2021), "mustaqbal aistikhdam tatbiqat aldhaka' alaistinaeii fi almuasasat al'iielamiat wadawriha fi tatwir almuhtawaa al'iikhbari", (jamieat alqahirat- kuliyat al'iielami- almutamar aleilmiu alduwalia alsaadis waleishrina: al'iielam alraqmiu wal'iielam altaqlidia: masarat liltakamul walmunafasati, yuliu.

    -Alqadi, H. (2024). "mustaqbal biyat aleamal alsuhufii bialmawaqie al'iikhbariat almisriat fi zili tatbiqat aldhaka' alaistinaeii: dirasatan aistishrafiatan", (jamieat bani suif, kuliyat al'iielami, almajalat almisriat libuhuth alaitisal aljamahiri, 6(2). 

    -Brik, A. (2020). "aitijahat alqayimin bialaitisal nahw aistikhdam tiqniaat aldhaka' alaistinaeii fi almuasasat alsahufiat almisriat walsaeudiati.. dirasat maydaniat fi 'iitar alnazariat almuahadat liqabul waistikhdam altiknulujia (UTAUT)", (alqahirati, jamieat Al'azhar, kuliyat al'iielami, majalat albuhuth al'iielamiati, 53(2).

    • Sarbabidya, Surajit, and Tama Saha. "Role of Chatbot in Customer Service: A Study from the Perspectives of the Banking Industry of Bangladesh”, (International Review of Business Research Papers,Vol. 16, N.1, 2020) P.231.
    • Hao, Chen. "Application of Artificial Intelligence in Machine Translation.", (The International Conference on Cyber Security Intelligence and Analytics, Springer, Cham,1147, 2020), P.653. 

    - Muhamad, S. (2023). "aitijahat alnukhbat al'iielamiat wal'akadimiat nahw tawzif tatbiqat aldhaka' alaistinaeii fi aleamal alsahafii", (jamieat alqahirat, kuliyat al'iielami, 'aemal almutamar aleilmii alduwalii 28 likuliyat al'iielami, almajalat almisriat libuhuth al'iielami, 84(2). 

    • ROBERT CASEY GOODMAN , “Using Consumer-Gener Using Consumer-Generated Social Media P ated Social Media Posts to Improve Forecasts of T ecasts of Television Pr vision Premiere Viewership: Extending Diffusion e Viewership: Extending Diffusion of Innovation Theory” )Dissertation, Georgia State University, 2022(.